sfzf byVf ieAuN grikaf
‘isWK mfrg’ nUM pVHn vfly gurmuK ipafirE, afp jI ipCly
kuwJ hPiqaF qoN pRo: ieMdr isMG ‘Gwgf’ jI dy lVIvfr lyK pVH rhy ho. ieh lyK
AunF dI nvIN CpI pusqk ‘sfzf byVf ieAuN grikaf’ ivcoN lY ky pfey jf
rhy hn aqy ieh lyK lVI keI mhIny lgfqfr cwlygI. ienHF lyKF ivc ijWQy rfjnIqk
lokF dy pfj AuDyVy hoey hn AuQy zyrfvfdI sfDF dy pKMz aqy JUT dy vI pfVCy AuDyVy
hoey hn. myry iKafl muqfbk qF sfrf hI sfD lfxf ibprF df eyjMt hY. jy kr ieh gwl
glq hY qF dwso iPr Auh ikhVf zyrfvfdI sfD hY ijhVf ik:
mUrqI pUjk nhIN hY? kI sfry pKMzI sfD isWK gurUaF dIaF
mnoklipq mUrqIaF nUM nhIN mNMndy aqy iDafn nhIN Drdy? kI ieh sfry sMgrFd, mwisaf
aqy pUrnmfsLI nUM nhIN mMndy? kI ieh sfry pMQk mrXfdf qoN bfgI nhIN hn? kI ieh
sfry CUq-Cfq aqy suwc-iBwt nUM nhIN mMndy? kI ieh sfry iesqRIaF nUM apivWqr aqy
GtIaf nhIN smJdy? kI koeI vI aYsf zyrfvfdI sfD hY ijhVf ik iesqRIaF nUM pMcF ivc
sLfml krn df hfmI hovy? kI ieh dsm gRMQ ivcly luwcpuxy nUM gurU ikRq nhIN mMndy?
keI qF dsm gRMQ dy pfT aqy kQf vI krdy hn. keIaF ny gurU gMRQ sfihb dy nfl hI
dsm gRMQ df pRkfsL vI kIqf hoieaf huMdf hY. Auh ies bfry puwCx qy JUT vI rwj ky
boldy hn. ienHF ivcoN sB qoN gwpI iBMzrF vfly zyrfvfdI hn. ieh afpxy zyry nUM
dsmyN gurU vloN clfeI hoeI tksfl dwsdy hn jo ik inrf 100% JUT hY. kI gurU jI
gurgwdI gRMQ aqy pMQ nUM dy ky gey sn jF iPr ienHF zyrf vfdIaF nUM? ienHF dIaF
sYNkVy gwpF aqy pKMz qusIN afAux vfly hPqfvfrI lyKF ivc pVH skdy ho. sYNkVy gwpF
ivcoN iek gwp pRo: ieMdr isMG Gwgf dI lyKxI muqfbk ieh hY-
"
tksfl
dy muwK bulfry ‘‘KMzyDfr`` mYgjIn dy sMpfdk ig: mohkm isMG ny 3-12-03 ƒ
mohflI dy PyË Cy dy gurdvfry ivwc, pMqflI ku isMGF dI hfjrI ivwc ivÈvfÈ
idvfieaf ik tksfl ivwc gurU gRMQ sfihb dy brfbr dsm gRMQ df pRkfÈ nhIN kIqf
jFdf. imqI 3-3-04 ƒ sR: suKdyv isMG mohflI qoN jwQy smyq mihqy puwijaf. AuQy do
srUp vyKy, hukmnfmf lYx dI afigaf leI. jdoN vfk leI rumfl cuwikaf qF isr ckrf
igaf, hwQF qy qoqy AuWz gey, hYN aYzf vwzf anrQ ? gurU gRMQ sfihb dy bRfbr aÈlIl
kQfvF nfl BrpUr gRMQ ? AuWqoN igafnI mohkm isMG df 45 isMGF sfhmxy pUry ivÈvfÈ
nfl boilaf igaf korf JUT ? aijhy lokF qoN kdI cMigafeI dI qvwjoN kIqI jf skdI hY
? vfihgurU ikrpf kro pfKMzIaF ƒ sumwq bKÈo."
dunIaf ivc hY koeI aYsf gurduafrf ijhVf ik ienHF sfDF dy
pRBfv qoN mukq hovy aqy AuQy sMgrFd nf mnfeI jFdI hovy aqy gurUaF dIaF mnoklipq
PotoaF nf lwgIaF hovx? jy kr sfzI socxI sfDF dy pKMz qoN agFh jfxI hI nhIN qF
iPr byVf grky ikAuN nf! afh isLkfgo vfly bfby bfry hI dyK lE ik ikvyN sfzy qKLqF
dy aKOqI jQydfr ies dI muwTI ivc hn. asIN qF keI icr qoN hI ies bfby dy kfrnfmy
‘isWK mfrg’ qy ilKdy af rhy hF. afh kwl qF (nvMbr 19, 2005) nUM ieMtrinWt
rfhIN pRfpq hoeI ies bfby dI kflI krqUq dI iek icWTI pVH ky sfry sLMky hI nivrq
ho gey hn ik ieh bfbf jI kI sLY hn. ieh icWTI bfby dI ipClI kfrgujfrI dy nfl hI
Aus pMny dy aKIr qy pf idWqI geI hY, ijs df ilMk ies pMny dy aKIr qy dyKo jI.
jy kr sfzy lIzr aqy aKOqI jQydfr hI sfDF nfl rl ky kOm nUM
zobx leI sfrf qfx lgf rhy hovx qF iPr byVf grkx qoN kOx bcf skdf hY. jy kr mlfh
hI byVI zobxI cfhy qF iPr pfr Auqfrf iks qrHF ho skdf hY?
byVf zobY pfqxI ikAu pfir Auqfrf] afgU lY AuJiV pvy iksu krY
pukfrf] (BfeI gurdfs jI, vfr 35)
gurduafry bhuqy rfjnIqk lokF dy aDIn hn aqy pMjfbI pwqrkfrI
qy bhuqI kfmryzI soc BfrU hY. sUJvfn isWK krn qF kI krn? cMzIgVH dI aKbfr ‘pMjfbI
itRibAUn’ bfry iKafl pRo: Gwgf jI dI afpxI klm qoN-
"sMn 1993 ivc myry kuJ
lyK pMjfbI itRibAUn ivc Cpy. ibnF vjHf ibnF gurmq dI ivsyLÈ jfxkfrI dy, s:
pRIqm isMG, sR: aYs[aYs[ dosFJ, sRI hrcrn bYNs aidk gurmq asUlF ƒ qoV mroV ky
iesy aKbfr ivc Cpvf rhy sn. vfrI vfrI mYN iehlF iqMnF dy lyKF dy ‘TokvyN`
juafb dy irhf sF. iehnF ivcoN sR: pRIqm isMG ieqny afpy qoN bfhr ho gey ik aÉbfrI
ilKq ivc myry vl ieh DmkI syDq kr ByjI - ‘pRo[ Gwgf myry bfry nhIN jfxdy ik
mYN kOx hF, AuhnF (Gwgf) dI jfxkfrI vfsqy dws idaF ik mYN rItfier
I.A.S.
aPsr hF[[[`.
ies DmkI numf lyK dy juafb ivc jo ivÈyÈ gl mYN ilKI ijs qoN
awgy vwzf puafVf ipaf Auh ieAuN sI - ‘‘vIr pRIqm isMG jI asIN iswKI dy aihm
nukiqaF bfry iek dUjy ƒ muKfqb hF, afhmo sfhmxy zwty hoey hF. qusIN dlIl rfhI
gurbfxI dy igafn rfhIN gwl kro, ahudy dIaF DmkIaF nf idE. Dfrmk Koj dy Kyqr ivc
qusIN awj qk ikMnIaF pusqkF ilKIaF hn? sYmInfrF ivc Dfrmk iviÈaF nfl sbMDq
ikMny pypr pVHy hn ds skogy? Drm dI koeI hor vzyrI syvf kIqI ds skdy ho?
afeI[ey[aYs[ aPsr hox df ieh mqlb nhIN ik qusIN ‘Drm acfrIaf` BI bx gey ho.
mYN jfxdf hF
I.A.S. (D.C.)
aPsr ƒ imlx vfsqy myry vrgy sYNkVy bMdy lfeInF ivwc lwgy Dupy Kloqy vfrI dI
AuzIk krdy rihMdy hn. aMdr srdfr sfihb jI dosqF nfl gwp-Èwp kr rhy huMdy hn.
dlIl nfl gl krn dI QfvyN jdoN koeI apxy ahudy ivc lY afvy. jdoN
koeI afpxI amIrI ƒ GsIt ilafvy. jdoN koeI afpxy zMzy soty, ipsqOl bMdUkF dI
bVHk mfry. jdoN koeI iml bYTky BrfvF vFg ivcfr krn dI QfvyN afpxy zoly PVkfAux
lwg pvy, PuMkfrf mfrky do hwQ krn leI vMgfr pfvy Aus vkq mYN hfr mMn lYNdf hF
ikAuNik myry kol ies qrHF df mukfblf krn vflI qfkq nhIN hY.``
drsin dyiKaY dieaf n hoie.. ley idqy ivxu rhY n koie.. rfjf
inafAu kry hiQ hoie.. khY Kudfie n mfnY koie.. (m[ 1[ 350)
lyK iqafr krky pMjfbI itRibAUn ƒ Byj idwqf igaf. lyK nf
Cipaf. pMdrF idnF dI AuzIk qoN bfad mYN aÉbfr dy dÌqr cMzIgVH jfky sMpfdk s:
hrBjn isMG hlvfrvI ƒ imilaf. Aus nfl ies ivÈy nfl sbMiDq bhuqI lMmI ivcfr crcf
hoeI. pihlF Ausny BI mYƒ pYroN kwZxf cfihaf. aKIr ivc Aus Bly iensfn ny swco
swc myry snmuK rwK idwqf. Aus disaf ‘‘ieh sfry quhfzy ivroDI lyKk itRibAUn
smUh dy muK sMpfdk aqy cyarmYn ƒ imly. iehnF df kihxf sI ik iek gumnfm ijhf
iensfn (ieMdr isMG Gwgf) sfzI sfiraF dI ilKqF duafrf ‘byiewjqI` kr irhf hY.
asIN quhfzy purfxy lyKk hF. jy qusIN ies afdmI koloN sfzI iesy qrHF iewËq hOlI
krfAuxI hY qF asIN itRibAUn leI agoN kuwJ nhIN ilKFgy. jy sfzI loV hY qF AusdI
lyKxI bMd krnI pvygI[[[.``
‘‘aÉbfr dy muKI ny sihmqI dy idqI. (hrBjn isMG hlvfrvI) myry kol Pon af
igaf, ieMdr isMG Gwgf df agy ƒ koeI lyK sfzy aÉbfr ivc nhIN Cpxf cfhIdf``.
lgpg ds sfl ho gey, ies qoN mgroN myrI koeI rcnf itRibAUn ny nhIN CfpI. pfTk jn
sihjy hI aMdfjf lf skdy hn ik iswK ‘guMgy` hn. boly hn, aMny hn qy lUly ipMgly
BI hn ikAuNik afpxI vydnf ikqy kih nhIN skdy. afpxI mrjI df vyK sux nhIN skdy.
afpxI mrjI dy kMm nhIN kr skdy. hor qy hor afpxI mrjI df soc BI nhIN skdy."
ieh Aupr vfly vIcfr ikqfb dy muwK bMD ivcoN hn. sfzI ‘Gwgf’
jI dI klm nUM nmskfr hY ijhVI ik hfly qwk swc qy pihrf dyx dI koisLsL kr rhI hY.
asIN gurbfxI gurU nUM Cwz ky ienHF aKOqI jQydfrF df aqy pKMzI
sfDF df BY mn ivc vsfieaf hoieaf hY. ieh sB aigafnqf dI pwtI awKF Aupr bMnx krky
hI hY. AuTo, jfgo aqy smJx dI koisLsL kro gurbfxI nUM. iek gwl hor cyqy rwKo,
ijqnf icr ienHF sfDF df aqy rfjnIqk lokF df gurduafiraF qy kbjf hY aqy afm
sLrDflU sMgqF qy ienHF df pRBfv hY, AuqnF icr iswKI df byVf grk hoxf hI hoxf hY.
ieh gwl BfvyN hux smJ lE aqy BfvyN 100 sfl qwk smiJE. sfzf kMm qF hokf dy ky
suwiqaF nUM mfVf motf hlUxf dy ky jgfAux df hY jy kr koeI jfgxf cfhy.
afsf mhlf 5 ] siqguru apnf sd sdf smÙfry ] gur ky crn kys
sMig Jfry ]1
] jfgu ry mn
jfgnhfry ] ibnu hir
avru n afvis kfmf JUTf mohu imiQaf psfry ]1] rhfAu ] gur kI bfxI isAu rMgu lfie
] guru ikrpflu hoie duKu jfie ]2] gur ibnu dUjf nfhI QfAu ] guru dfqf guru dyvY
nfAu ]3] guru pfrbRhmu prmysru afip ] afT phr nfnk gur jfip ]4]16]67] {pMnf 387}
DMnvfd sihq,
mwKx isMG puryvfl,
nvMbr 20, 2005[
(isLkfgo vfly
bfbf jI dy kfrnfmy pVHn leI ieWQy
kilk kro jI. qfjI Gtnf bfry pMny dy aKIr qy jfE jI)