. |
|
"sUrj eyko, ruiq anyk"
ipRMsIpl siqnfm isMG
hmrfjL-ibn-hmrfjL
1186/18 -sI
cMzIgVH
gurbfxI dI ieh aiq Bfv-pUrq quk, sIR gurU nfnk dyv jI vloN
afsf rfg ivwc Aucfrx kIqy Aus sLbd ivwcoN hY, jo rfq nMU sOx vyly pVHI jfx vflI
bfxI sMgRih (soihlf) ivwc aMikq hY. ies sLbd ivwc gurU jI zfZy srl qy sfdy,
pMRqU Bfv-pUrq qy ivcfrsLIl ZMg nfl anykqf ivwc eykqf dI atwl scfeI idRV krfAux
df Aupkfr krdy hn. afp dwsdy hn ik vwK vwK vIcfrDfrf dy, iCaF sfsLqrF-sFK,
inafie, vYsLyisLk, mImfnsf, Xog qy vydFq dI rcnf qF kRmvfr, srv sRI kipl, gOqm,
kxfd, jYmnI, pqMjlI qy ivafs irsLIaF ny kIqI. pRMqU, ieh hkIkq nhIN BuwlxI
cfhIdI ik iehnF sfiraF gRMQ-ricqf-irsLIaF df asUl qy mUl gurU, iewk qy kyvl iewk
vfihgurU hY, ijs ny, afpxy BfvF df pRkfsL keI rUpF ivwc kIqf hY. pRmfqmf dI
iekfeI nMU ÃÄ dy rUp ivwc mMnx dy muwdeI qy dfavydfr siqgurF ny, eys mUlk
isDFq nMU, sOiKaF krky smJfAux leI, sLbd dIaF aMqlIaF qukF ivwc iewk hor rUpk
alMkfr dI vrqoN kIqI hY. afp jI iewky sUrj nMU, smyN dI vMz-iCxF, plF, GVIaF,
pihrF, vfrF, iQqF qy mhIinaF df mUjb aQvf kfrn dws ky, anykqf ivwc eykqf aQvf
eykqf qoN anykqf dy isDFqF nMU hor vI spwsLt krky smJfieaf hY.
sIR gurU nfnk dyv jI dI ivcfr-Dfrf anusfr, ‘akfl purK
vfihgurU’ iewk qy kyvl iewk hY, siq hY aqy sB df krqf qy kfl hY. pMRqU, Auh
afp a-jnmf, akfl qy suqy-pRkfsL hY. sRI gurU arjn dyv jI, Aus dI GVn qy BMnx dI
agMmI sLkqI nMU ieAuN ibafn krdy hn:-
hrn Brn, jFkf, nyqR Poru ]
iqs kf mMqR nf jfny hor ] (suKmnI)
kudrq dI idwsdI qy axidwsdI mhF vicwqr lIlfH ivwc kfdr
vfihgurU ieAuN vws irhf hY, ijvyN Puwl ivwc iGAu jF lwkVI ivwc lukI awg.
bilhfrI kudrq vwisaf] jF kudriq krky visaf soie]
dy mhF vfk, pRBU dI srb-ivafpkqf dy sfKI hn.
iewk gl hor: prmfqmf kyvl hr QF ivafpk hIN nhIN; sgoN,
kudrq dy sfry njLfm nMU, inXm-bwD krky, jLbq, aQvf BY, ivwc ieAuN qor qy Dfr
irhf hY; ijvyN mflf dy mxikaf ivwc sUq. Auh cyqMn hY, hrkq hY aqy sB ivwc
cyqMnqf qy hrkq pYdf krn df kfrn hY.
drasl, pRBU dI eykqf qy hoNd, sRI gurU nfnk dyv jI dy
afsqk-vfd aQvf pRBU ivsLvfsL dy do vwzy QMm hn. afp jI ny, mUl mMqr dy muwZ ivwc
‘E’ qoN pihlF ‘1’ (eykf) pf ky spsLt kr idqf ik prafqmf iewk hY, Aus nMU
do, iqMn XF vDyry hsqIaf ivwc qksIm nhIN kIqf jf skdf. eyQy, aMk iewk, ‘E’
df ivsLysLx hI nhIN; sgoN pRXfie-vfcI aQvf sm arQk pd hY. ies nukqy dI poRVqf
ivwc gurbfxI ivwcoN ‘mhly pihly’ dy kuwJ pRmfx, ijnHF ivwc, eyk, eyky, eyko
qy eykm pdF nMU ENkfr dI QF vriqaf igaf hY, agy idwqyjFdy hn:-
sfihb myrf eyko hY ] eyko hY BfeI eyko hY ] (pM: 350)
eykm eykMkfr inrflf ] amr ajonI jfiq n jflf ] (pM: 838)
eyky kAu nfhI BAu koie ] (pM: 796)
ies eyky kf jfxY ByAu ] afpy krqf afpy dyAu ] (pM: 930)
eykMkfru avru nhI dUjf ] nfnk eyku smfeI ] (pM: 930)
gurU jI dIaF njLrF ivwc pRmfqmf dI iewk vwzI isPq, eyQy, ieh
vI hY ik Ausdf koeI sLrIk aQvf sfnI n koeI hoieaf hY, aqy nf hI koeI hovygf.
Purmfx hY:-
guxu eyho hor nfhI koie ] n ko hoaf n ko hoie ] (rihrfs)
qQf quD jyvzu hour srIku hovY qf afKIaY quDu jyvz qUhyY hoeI
] (pM: 549)
dsvyN nfnk sRI gurU goibMd isMG jI ny, jo kyvl iewk EaMkfr
jfgdI joq dy AupfsLk hn qy iksy rUp jF nF hyT klipq dyvI dyvqy nMu nhIN mMndy,
ies nukqy nMU ieAuN spwsLt krdy hn:-
pRxvo afid eykMkfrf jl Ql mhIal kIE psfrf ]
afid purK aibgq aibnfsI, lok cqRds joiq pRkfsI ]
(Bfv:-Aus afid purK vfihgurU nMU, myrI nmskfr hY jo sB df
muwZ hY, iewk hY, aibnfsLI qy sfry psfry df kfrn hY. cOdF lokF ivwc Bfv, sfrI
QFeIN, Aus df hI pRkfsL hY.)
sRI gurU goibMd isMG jI dy prm iswK, BfeI nMd lfl jI ny, jd,
pRBU dI iekfeI qy krqfrI swqf nMU smiJaf qF Auh by-aKiqafr pukfr AuwTy:-
dIgry rf, ajL kujf afrym mf[
sLor dr aflm, Xky aPgMdf asq. (dIvfin goXf, gjLl- 8)
(Bfv:- asIN hor dUjy rwb nMu ikQoN lY afeIey. sMsfr ivwc kyvl
iewk qy iewk df hI rOlf gOlf hY, crcf hY.)
iewk sUrj qoN hI ruwqF afid pYdf hox dy idRsLtFq qoN, gurU jI
nMU ieh iswD krnf mksUd hY ik ijvyN grmI-srdI, pwqJV-bsMq afid sB ruwqF iewk
sUrj kfrn hI hn, iqvyN hI, kul kfienfq df pYdf krn vflf vI, kyvl pRmfqmf hI hY,
afp jI df muwK-vfk hY:-
EaMkfir bRhmf Auqpiq ] EaMkfru kIaf ijin iciq ]
EaMkfir sYl jug Bey ] EaMkfir byd inrmey ] (pM: 929)
(Bfv:- EaMkfr duafrf hI, bRhmf dI AuqpqI hoeI, ijsny, Pyr
EaMkfr nMU hI afpxy icq ivwc vsfieaf. EaMkfr vfihgurU duafrf hI, phfV qy juwgF
df afrMB bwiJaf qy bydF dI rcnf hoeI.)
sRI gurU nfnk dyv jI aQvf bfkI gurU sfihbfn, hr pRkfr dI
sMpRdfiekqf qy sOVI idRsLtI qoN Aucyry sn. ‘eyku
ipqf eyks ky hm bfirk’ AuhnF df nfarf,
AudysL qy tIcf sI. jfq, nsl, kul, vrn, rMg rUp qy sysL dIaF vMzF dy sB purfxy qy
bosIdf kfnMUn, AuhnE ny, iewk dm mnsUK kr idwqy, aqy sB nMU, sB dy ipqf, rwb df
iewk smen puwqr, sFJIvfl qy brfbr mMinaf. pMjvyN nfnk gurU arjn jI dy amwul kQn
hn:-
sBY sfJIvfl sdfiein,
qUM iksY n idsih bfhrf jIAu ] mhlf pMjvF (pM: 97)
qQf qMU sfJf sfihbu bfpu hmfrf ] (AuhI)
siqgurUaF ny, lokfeI nMU nf kyvl iewk amr qy kilafx kfrI
pYgfm hI idwqf; sgoN sRI hirmMdr sfihb dI rcnf qy gurU gRMQ sfihb dI sMpfdnf
smyN ies df aslI sbUq vI sMsfr sfhmxy riKaf. Bfvuk eykqf qy sihvfs dy ies adwuqI
Drm gMRQ ivwc nf kyvl afpxI Dur kI bfxI hI sLfml kIqI, sgoN pMjF sdIaF ivwc
ivcry, aKOqI CotIaF vzIaF jfqIaF dy qIhF BgqF, BwtF qy sUPI sMqF dy pfk klfm nMU
vI ies ivwc smfn QF idwqI. ieh sMsfr dy Dfrimk ieiqhfs ivwc iewk adwuqI krFqI
sI, iewk ajLIm ienklfb; jo aj vI, aivsLvfsL, by-pRqIqI, kUV kuswq, suafrQ,
nPLrq, eIrKf, nslI ivqkiraf afid dy juvflf muwKI dhfny AuWqy KVy iensfn, jo hr
iCMn srvnfsL vwl vD irhf hY, nMU ipafr, hmdrdI, arsLI sFJIvflqf qy ‘jIE qy jIx
idE’ df DfrnI bxf qy bcf skdf hY.
gurmiq dy mhfn ivafiKaf kfr BfeI nMd lfl jI goieaf ny afpxy
iewk bYNq ivwc, aiq sMKypqf sihq, ies nukqy nMU ieAuN spwsLt krx df sPl Xqn kIqf
hY:-
nysq, gYr, ajLF snm, dr prdfie dYro hrm,
kY sL-vd afqisL ko rMg, ajL ieKqlfiP sMghf ] (dIvfin goXf,
bYNq 4)
ies df Bfv arQ hY ik mMdr qy msijd dy prdy ivwc iewko qy kyvl
iewko pRmfqmf hI vwsdf hY, ijvyN ik pwQrF dy vwK vwK rMg dy hox nfl AuhnF qoN
pYdf hox vflI awg ivwc iksy qrHF df Prk nhIN huMdf. so, vfihgurU akfl purK nMU
sfry ivafpk qy hr QF hr rMg ivwc vrqdy vyKxf hI swq dy prm qwq pRmfqmf qoN jfxU
hoxf hY aqy iehI atwl scfeI sIR gurU nfnk dyv jI ny sdIaF pihlF smwsq sMsfr nMU
ieAuN afK suxfeI sI:-
sUrju eyko ruiq anyk, nfnk krqy ky kyqy vys ] (soihlf jI)
|
. |