sR[ hrI isMG rMDfvy vfilaF kIqf isKI df bRhmxIkrx. gUMgy qy
kmly nUM kRmvfr jLbfn qy isafxp bKsLx leI kmytI qy sLrqF inXukq kIqIaF jfx.
jy qusIN akfl qKq sfihb dy hukm mMnx dI gwl krdy ho qF vI
qusIN hI glq sfbq huMdy ho. sLRo[ gu[ pR[ kmytI dy 3 agsq 1973 dy pwqr nMbr
36672 ivc isMG sfihbfn sRI drbfr sfihb qy jwQydfr akfl qKq sfihb dI rfie ilKI sI
ik "cirqRopfKXfn jo dsm gRMQ ivc aMikq hn, ieh dsmysL bfxI nhI. ieh ihMdU
imiQhfisk sfKIaF df Auqfrf hY". jy dsm gRMQ iksy hor Drm dy gRMQF df Auqfrf
hY qF gurU goibMd isMG jI ies dsm gRMQ dy krqf ikvyN hoey? akfl qKq dy ies hukm
dy bfvjUd vI qusIN ieh rwt ikAuN lfeI hoeI hY ik bicqR nftk/dsm gRMQ, awj-kwlH
dsm sRI gurU gRMQ sfihb jI, gurU goibMd isMG jI dI hI ikRq hY? iehI rwt qF
sudrsn kumfr sLrmf jI ny vI lfeI hoeI hY. iehI rwt ruldf isMG, jo quhfzy koloN
pVH ky rfsLtrIX isMK sMgq pMjfb Xuint dy pRDfn bxy hn, ny lfeI hoeI hY. quhfzI
afps ivc kI BfeI bMdI hY?
www.panthic.org
qy jfE and click on more in
past issues and then click on 22 january 2006 aqy
sR[ hrI isMG rMDfvy vfilaF, pRDfn sMq smfj srvjoq isMG bydI, bfbf Tfkr isMG afid
dIaF gupq mIitMgF bfry suxo.
lokl tI[vI[ qy JUTy pRcfr dIaF vMngIaF:
gurmuiK bfl suBfie AudfsI. vfr 11 pAuVI qyrF. sR[ hrI isMG jI ‘bfl’ df
mqlb bflf nhIN bxdf. iesdf qrjLmf krdy hoey BfeI vIr isMG jI itpxI krdy hn ik,
"keI isafxy smJdy hn ik aDI quk BfeI qfrU leI hY qy ‘gurmuiK bfl suBfie
AudfsI’ ivc BfeI bfly df ijLkr hY". itpxI df mqlb huMdf hY ik ieh TIk
nhI.
afE dyKIey ik iesdf AuWqr gu[ gRM[ sfihb kI idMdy hn. hir ky
Bgq sdf suKvfsI ]
bfl
suBfie aqIq AudfsI ] aink rMg krih bhu BfqI ijAu ipqf pUqu lfzfiedf ]14] {pMnf
1076} pd-arQ: suK vfsI—afqmk afnµd ivc
itky rihx vfly . bfl suBfie—bflk vfly suBfAu ivc, vYr-ivroD qoN pry rih
ky .
hy BfeI ! prmfqmf dy Bgq sdf afqmk afnµd mfxdy hn. Auh
sdf vYr-ivroD qoN pry rihMdy hn, ivrkq aqy mfieaf dy moh qoN AuqFh rihMdy hn.
ijvyN ipAu afpxy puwqr ƒ keI lfz lzFdf hY, (iqvyN Bgq pRBU-ipqf dI god ivc rih
ky) keI qrHF dy anykF afqmk rµg mfxdy hn .14.
sR[ hrI isMG rMDFvy vflf jIE gu[ gRM[ sLfihb dI ies pMgqI df
arQ BfeI bflf ikvyN krogy? jy krogy qF anrQ ikAuN nhI krogy?
cfr KfxIaF qy cfr bfxIaF bRhmx mwq dIaF qy gurU nfnk sfihb dIaF: kyqIaf KfxI
kyqIaf bfxI:
A[ ccY cfir vyd ijin sfjy, cfry KfxI cfir jugf ] jugu jugu
jogI KfxI BogI, piVaf pMizqu afip QIaf ]9] {pMnf 432}
a[ ds aTf aTsTy cfry KfxI, iehY vrqix hY sgl sMsfry] (pMnf
694)
-
cfir byd cfry KfxI ]pMnf 1003]
s[ cAuiQ Aupfey cfry bydf ] KfxI cfry bfxI Bydf ] ast dsf Ktu
qIin Aupfey ] so bUJY ijsu afip buJfey ] qIin smfvY cAuQY vfsf ] pRxviq nfnk hm
qf ky dfsf ]5] {pMnf 839}
prmfqmf ny afp hI cfr vyd pYdf kIqy hn, afp hI (jgq-AuqpwqI
dIaF) cfr KfxF pYdf kIqIaF hn qy afp hI jIvF dIaF vK vK bolIaF bxf idwqIaF hn .
akfl purK ny afp hI aTfrF purfx Cy sLfsq® qy (mfieaf dy) iqMn (gux) pYdf kIqy
hn . ies Byq ƒ Auh mnuwK smJdf hY ijs ƒ prmfqmf afp sUJ bKLsLy . bRhmfx dIaF
ilKIaF gwlF df vyrvf dy ky afKdy hn ik ieh kMm vI pRmfqmf ny afp hI kIqf hY.
nfnk bynqI krdf hY—mYN Aus mnuwK df dfs hF jo mfieaf dy
iqMn guxF df pRBfv mukf ky afqmk azolqf ivc itikaf rihMdf hY .5.
ieh
mwq gurU nfnk sfihb df hY.
cfr bfxIaF df JgVf qF igafnI idwq isMG qy svfmI diXaf nMd dy
sMvfd bfry pVHn nfl hI Kqm ho jFdf hY nfly ies glq pRcfr vfsqy svfmI jI ny BrI
kichrI ivc jnqf koloN muafPI vI mMgI sI. pr ksUr qF sfzf hY ik asIN pVHdy hI nhI
qy ijhVf vI sMq/sfD afAuNdf hY afpxI qUqI vjf ky clf jFdf hY.
awj kwlH sfeINs mMndI hY ik KfxIaF cfr pRkfr dIaF nhI sgoN
ijLafdf hn:
A[ soriT mhlf 4 cAuQf ] afpy aMzj jyrj syqj AuqBuj afpy KMz
afpy sB loie ] pMnf 606] ieh hn cfr KfxIaF, ijnHF df vrnx hY ihMdU Dfrmk pusqkF
ivc qy Auh mMndy hn, dI imsfl gurU jI dy ky sfnUM smJfAuNdy hn.
hux dyKo ik :
A[ ieMglYNz dy sfeINsdfnF ny Byz dy iek sYl qoN dUjI Byz, ijsdf nfm AunHF ny
zOlI rwiKaf sI iqafr kIqI qy ieiljfibQ rfxI nUM vI AunHF ny puiCaf sI ik
qyrI vI klooinMg kr skdy hF pr Ausny jvfb dy idwqf dI. kloinMg iksy Aupr
ilKIaF KfxIaF ivc nhI afAuNdI.
a[ nfmIbIaf nfm df jfnvr pfxI ivc huMdf hY qy Ausdy afpxy aMg pfxI ivc tuwtdy
hn aqy afpxy hI aMg qoN iPr pUrf jfnvr bx jFdf hY. ieh vI Aupr ilKIaF cfry
KfxIaF ivc nhI afAuNdf.
e[ vfeIrs vI Aupr ilKIaF cfrF KfxIaF ivc nhI afAuNdf. iesy krky iesdf TIk
ielfjL lwBx ivc KojLIaF nUM musLkl af rhI hY ikAuNik ieh vfeIrs hr sfl afpxy
pYdf hox df qrIkf bdl lYNdf hY. ies qrHF krky bRhmx dI mnOq ik AuqpwqI dy
cfr hI qrIky hn qy curfsI lwK jUn huMdI hY ieh glq sfbq huMdy hn.
kyqy dyv dfnv, muin kyqy, kyqy rqn smuMd ]
kyqIaf KfxI, kyqIaf bfxI, kyqy pfq nirMd ]
kyqIaf surqI, syvk kyqy, nfnk aMq n aMqu ]35] kyqIaf qoN mqlb hY keI-byaMq. ies
krky hI jugo jug atwl gu[ gRM[ sLfihb ivc isvey akfl puK dI igxqI mukwrr krn dy
hor iksy KfxI, bfxI aqy jUnF dI igxqI gurU nfnk sfihb mukwrr nhI krdy. akfl purK
dI igxqI leI vI gurU nfnk sfihb iewk nhI ilKdy sgoN ihnsf 1 ilKdy hn qFik kwl
nUM koeI iewk df hor koeI mqlb hI nf kwZ lvy. purfxy simaF ivc aYsf kIqf jFdf
sI.
-
BfeI mnI isMG vflI mrXfdf lwBI. ieh vI JUT. jdoN BfeI vIr isMG jI ny iswKF
nUM BUaftxIaF dyxIaF imQ leIaF qF iek bhuq vwzf kuPr qoilaf sI ik mYNnUM
myry nfny df bsqf imilaf hY qy Aus ivcoN kuwJ sbUq imly hn ijs krky mYN ieh
kih skdf hF ik ‘rfgmflf’ gurU ikRq hY. jdoN ik sfry soJI rwKx vfly
ivdvfn jfxdy hn ik ies idn qoN pihlF BfeI vIr isMG jI ‘rfgmflf’ df ivroD
krdy af rhy sn. rfqo rfq AunHF nuMU ikhVI ibwlI suMG geI Eh hI jfnx. BfeI
vIr isMG jI dy rfqo rfq afpxI rfie bdlx krky iswK jgq awj vI ‘rfgmflf’
dy cwkr ivc Pisaf ipaf hY. iswK jgq nUM nuksfn qy dUijaF df Blf ho irhf hY.
iehI kMm hux sMq smfj ny imiQaf hoieaf hY. jy iswK kOm sucyq nf hoeI qF mfVI
motI bcI iswKI vI snfqn Drm dI JolI ivc pf idwqI jfvygI. jo nfhrf sR[ hrI
isMG jI mfr rhy hn ik sfnUM hux purfxI mrXfdf lwBI hY.
ies
qrIky nfl vI ieh sMq smfjI lok, gurU nfnk sfihb dy smfj qoN vwKry lok, akfl
qKq qy pMQ pRvfxq iswK rihq mrXfdf nUM nf mMnx vfly lok, iswK smfj nUM snfqn
smfj dI JolI ivc pf dyxgy.
iswKF dI sMqF vloN kIqI geI qbfhI. jdoN qoN hI sMqF ny iswKF dI vfg-zor
sMBflI hY iswK vMzy gey hn. sMq Piqh isMG ny morcf lf ky AunHF AunHF ijilaF df
pMjfb bxfAux bfry soicaf ijwQy ijwQy akfl pfrtI dy numfieMdy ijwqdy sn. kI
aMbflf ivc ijLafdf vsoN iswKF dI nhI sI? sMq/sfD DnvMq isMG ds sfl leI slfKF
ipwCy hn, ieMtrnYsLnl smfj dy pRDfn sLmsLyr isMG jgyVf vI slfKF ipwCy hn, bfbf
dljIq isMG isLkfgo dy kiChry Qwly pfAux vfly lMgot bfry huxy hxy aKbfrF ivc
Cipaf sI qy pwkf pqf nhI ikqny ku ies bfby ny ivafh krvfey hoey hn sfrIaF
aorqF nUM amrIkf lY ky jfx vfsqy, qy mwKx isMG swqo dI glI vfly/ vwzI
pMjgrfeIN vfly, jo myry nfl nOmI jmfq ivc cfr pMj idn skUl gey, dy kuVm, AunHF
dy hI zyry qoN ryp dy kys krky ds sfl leI slfKF ipwCy hn, jdoN mwKx isMG jI
cflIsf kwt rhy sn qF corI cUrI phuMcfAux vfly df vI mYNnUM pqf hY jdo ik ieh
sfrf pKMz iswK Drm dy Ault hY, akfl qKq sfihb qoN pRvfxq rihq mrXfdf dy Ault,
ijs sMq smfj dy qusIN sYktrI ho, ny sMq smfj dI vwKrI rihq mrXfdf CpvfeI qy
vMzI. ies sMq dy dMdF ivcoN hfly bIVy lfAux dy insLfn vI nhI imty qy qusIN
ienHF sMqF mhMqF nUM BfeI mnI isMG qy bfbf dIp isMG vloN gurU sihbfn dy hukm
anusfr clfeIaF sMpRdfvF nfl joV rhy ho? ieh kuwJ sfDF dIaF vMngIaF hn. koeI
sfD iksy qoN Gwt nhI. hor ijLafdf jfxkfrI leI ‘sMqF dy kOqk’ ikqfbF pVo.
ijs dsm gRMQ nUM qusIN gurU goibMd isMG jI dI bfxI mMndy ho
afE hux afpF Aus ivcoN bfxI dIaF vMngIaF vwl njLr mfrIey.
1[ aYsI Pbq duhuMn kI jorI] jnuk ikRsLn iBRKBfn iksLorI]11]
duhUM hfQ iqh kucn mrorY] jn KoXo inDnI Dnu torY]12] bfr bfr iqh gry lgfvY] jnu
kMdRp ko dwRpu imtfvY] Bogq qFih jMG lY kFDy] jnu dvY mYn qrksn bFDy ]13]d:gRM:
pMnf 967]icRqr 111]
tMgF nUM kMiDaF qy rwK ky kfm iqRpqI krn vflI ies (ipafr krn
vfilaF) joVI dI jo qsvIr ilKfrI ny iKcI hY Eh ies qrHF Pwb rhI hY ijvyN ikRsLn
qy AunHF dI ipafrI rfDf dI joVI hovy. dohF hwQF nfl mMumy ieAuN mroVy jf rhy sn
ijvy koeI grIb afpxf gvficaf hoieaf Dn lwB irhf hovy. Auh bfr bfr aOrq nUM gly
lgf irhf sI. Auh dono jfxy ieMJ lwg rhy sn ijvyN BwQy ivc bwDy hoey qIr hox.
ikaf sohxI qsvIr iKcI hY ilKfrI ny Bog krn vfly joVy dI. mYN
qF afpxI klm nfl ieh nhI ilK skdf jI ik ieh icRqr gurU goibMd isMG jI df iKicaf
hoieaf hY ikAuNik ies sYksI qsvIr qoN bfad vI ies icRqr ivcoN mYnUM koeI afqimk
anMd dyx vflI koeI isiKaf nhI imlI jI.
2[ "so ikAu mMdf afKIaY ijqu jMmY rfjfn " pMnf 473,
gurU nfnk sfihb Aucfrdy hn ik iesqrI nUM mMdf nhI kihxf
cfhIdf ikAuNik iehI iesqrI rfijaF nUM vI jnm idMdI hY. pr AunHF dI afpxI hI
dsvIN joq ieh afKy ik aOrq nUM bxf ky qF pRmfqmf afp hI pCqf irhf hY, dsm gRMQ
dI ieh ilKq pihlI aqy dsvIN joq nUM vwK vwK krdI hY, iehI ibpR cfhuMdf hY. pr
iswK isDFq nfl iesdf koeI myl nhI hY?
"aMq iqRXn ky iknUM n pfXo] ibDnf isrij bhuir pCuqfXo]
ijn ieh ikXo skl sMsfro] vhY pCfin Byd iqRX hfro] dsm gRMQ pMnf 1267]"
ijsny ieh sfrf sMsfr bxfieaf hY jy Auh hI iesqrI dy icRqrF
nUM pCfnx ivc hfr igaf hY, iesqRIaF nUM smJ nhI sikaf qF bfkI dy sMsfr df kI
sMvfrygf ieh krqf purK? ieh sMsfr df krqf vI gurU gRMQ sfihb dy krqy qoN koeI
vwKrf krqf hY. ikAuNik gurUbfxI df krqf qF sB qoN blvfn hY. ijsu Tfkru isAu
nfhI cfrf] qf kAu kIjY sd nmskfrf]m:5, pMnf 268] ies krky hI sR[ hrI isMG vI
iesqrIaF nUM mrdF dy brfbr df drjLf dyx df ivroD krdy hn.
3[ "iqRX kI JFt n mUMzI jfeI] bydpurfnn mY suin pfeI]
hiskir rfv bcn XO TfnXo] mYN apuny ijX sfc n jfnXo] qYN iqRXf hm so JUT AucfrI]
hm mUMzYNgy JFit iqhfrI] qyj asqurf eyk mMgfXo] inj kr gihkY rfv clfXo] qF kI
mUMiz JFit sB zfrI] dYkY hsI cMclf qfrI] icRqr 190]"
ies cirqR ivc aorq afpxI clfkI nfl rfjy koloN pfxI BrfAuNdI
hY aqy Ausqry nfl afpxIaF JFtF nfl munvfAuNdI hY. sMqF vFgr afKo jI siqnfm sRI
vfihgurU. iPr ies ivc asLlIlqf Kqm nfly iswKI Kqm ijs qoN snfqn Drm nUM hfly vI
Kqrf mihsUs huMdf hY.
4[" pRIq kry pRBu pfXq hY] ikrpfl n BIjq lFz
ktfey]100]" d[ gRM[ pMnf 46
ies qrHF dIaF hor bhuq sfrIaF BYVIaF AudfhrxF dsm gRMQ ivc
mOjUd hn.
5[ bhu BFq BjI] ins lO n qjI] doAU rIJ rhy] nih jfq
khy]30]d[gRM[ pMnf 616]
jdoN ikRsLn qy gopIaF nUM dUqI imlf idMdI hY qF kvI ny dsm
gRMQ ivc Ausdf ijLkr ieMJ kIqf hY.
6[ cfr pRkfr ko Bog kIXo nr nfr hulfs jIXY mY bZYkY] afsn kok
ky bIc ijqy kib BfKq hY su sBY ien kYkY] bfq khI anruwD kCU mhskfie qRIaf sMg
nYn ncYkY] ijAu hmrI qum hoie rhI suMdir iqAu hmhU qumry rhy hvYkY] 2205]d[ gRMQ
pMnf 533.
ikRsLn avqfrf ivc vI kvI ikRsLn Bgvfn nUM kfm vfsLnf vws hox
qoN isvfey hor kuwJ nhI idKf irhf.
7[ kY jV pRfnn kI afsf qju]kY ruic mfin afAu muih kO Bju] kY
quih kfit krY sq KMzf]
kY
dY moir Bg ibKY lMzf]11] d[g[ pMnf 1267]
Aupr ilKI bfxI mnuwKqf nUM afcrx qoN zygx leI kfPI hY. kI
gurU goibMd isMG jI sfnUM ieh kuwJ isKfAux leI jflm srkfr nfl XuwD krdy rhy?
PlOr ivc jdoN pulsIaF nUM tryinMg idwqI jFdI hY qF 109 cirqR
vflI bxAutI ilMg vflI khfxI dwsI jFdI hY. sR hrI isMG jI quhfzI ies mnOq muqfbk
ik dsm gRMQ gurU ikRq hY qF ieMj lwgdf hY ik gurU jI ikqy iekFq ivc bYT ky ieh
vf-hXfq gwlF pulsIaF bfry hI ilKdy rhy hn.
dsm gRMQ bfry sR[ hrI isMG rMDFvy vfilaF nUM kwJ svfl.
-
sfrf iswK jgq ieh mMndf hY ik sfzf gurU ‘gurU gRMQ sfihb’ hY aqy 1708
ivc gurU goibMd isMG jI ny sfnUM ieh hukm kIqf ik ‘gurU mfinE gRMQ,
rihqnfmf BfeI pRihlfd jI. kI qusIN mMNndy ho ik gurU gRMQ sfihb jI pUry gurU
hn?
-
jy gurU gRMQ sfihb jI pUry gurU hn qF sfnUM sfrI jnqf nUM AupdysL vfsqy
aKOqI dsm gRMQ dI kI jLrUrq hY?
-
dsm gRMQ dy pMnf 39 qoN 73 qk ieh bicqR nftk drjL hY qy afE hux afpF bicqR
nftk bfry gwl krIey. bicqR nftk stIk jy[ pI[ sMgq isMG pMnf 29 qoN lY ky 42
qk rwb jI df jo rUp vrnx krdf hY Auh gurU gRMQ sfihb dy rwb jI nfl myl nhI
KFdf. dsm gRMQ dy rwb jI dy zrfAuxIaF dfhVF hn, hwQ ivc gdf hY, pYrF ivc
JjrF hn qy sLrfbI hoieaf rwb jI hfQI vFgr jMgl ivc BMBkF mfrdf iPrdf hY pr
gurU gRMQ sfihb dy rwb jI df koeI rMg nhI, koeI akfr nhI qy AusdI mUrq kfl
rihq hY ies krky hI pRmfqmf nUM akfil mUriq ikhf igaf hY. kI iswKF dy do
vwKrI iksm dy rwb jI ho skdy hn jdoN ik gurU gRMQ sfihb ivc ikqnI vfrI
afieaf hY ‘eyk qUhIN eyk qUhIN’.
-
dsm gRMQ dI bolI awj dy lwcr gfixaF qoN swiBafcfrk qOr qy ikqy vwD igrI
hoeI hY. pMnf 56 qy iliKaf hY "pRIiq kry pRBu pfXq hY, ikrpfl n Bijq
lFz ktfey" jdoN ik gurU gRMQ sfihb ivc lFz ktfey dy QF lPjL sunq af
cuwkf hY. kI ieh Dfrmk bolI hY qy Auh vI gurU jI dI?
-
pMnf 63, aiDafie dUjf. EaMkfr qy isRsit Aupfrf]10] eyk sRvx qy mYl inkfrf]
qf qy mDu kItb qn Dfrf]duqIaf kfn qy mYlu inkfrI] qf qy BeI isRsit ieh sfrI]
bolI dI qy isDFq dI glqI. dUjy pfsy gurU jI PurmfAuNdy hn ik iksy nUM idn
vfr mhIny df koeI pqf nhI ik ieh sfrf jgq kdoN sfijaf igaf.
iQiq vfru n jogI jfxY, ruiq mfhu n koeI ]
jf krqf isrTI kAu sfjy, afpy jfxY soeI ]
-
pMnf 113 ] dsm gRMQ df ilKfrI kfl/smyN dI jfxkfrI nhI rwKdf ies krky hI
muhMmd sfihb nUM rfmfnMd jI qoN bfad pYdf krdf hY. kI ieh glqI gurU goibMd
isMG jI kr skdy hn? rfmfnMd jI awj qoN koeI 600 sfl pihlF pYdf hoey hn jdoN
ik muhMmd sfihb 1427 sfl.
-
dsm gMRQ df ilKfrI ieqhfsk qOr qy vI glq hY. aiDafie awTvF df aKIrlf bMd
bicqR nftk pMnf 142/143 qy ilKfrI ieh ilKdf hY ik gurU goibMd isMG jI ny
anMd pur sLihr vsfieaf hY jdoN ik ieqhfsk qOr qy mMinaf hoieaf pRo[ gMzf
isMG, zf[ krqfr isMG, hrI rfm gupqf qy hor vI bhuq sfry ilKfrI iehI mMndy hn
ik anMdpur gFv gurU qyg bhfdr jI ny vsfieaf. qusIN iesdy bfry kI kihxf
cfhuMdy ho?
-
pMnf 189] gurU goibMd isMG jI dy mUMh ivcoN ieh khfieaf jf irhf hY ik
ijhVf mnuwK gurU Gr nUM pYsy dfn rUp ivc nhI idMdf AuWs qoN bfbr ky afpxy
afp lY lYxgy. mqlb gurU jI DmkIaF dy rhy hn?
9[ cMzI cRiqr dsm gRMQ pMnf 74 qoN sLurU ho ky pMnf 119 qk
jFdf hY. pihly 230 bMd cMzIkf dyvI dI Ausqq hY qy 231 vF sLMd/bMd "dyih
isLvf br moih iehY" vflf hY qy dsm gRMQ pMnf 99 qy Put not qy isvf df arQ
‘hy mhF sLkqI’ iliKaf hY. dUsry pfsy gurU gRMQ sfihb :
rfgu goNz bfxI nfmdyAu jI kI Gru 1
isvf skiq sMbfdM ] mn Coiz Coiz sgl BydM ] ismir ismir
goibMdM ] Bju nfmf qris Bv isMDM ]4]1] {pMnf 873}
isWKF ny iesnUM afpxf kOmI nfhrf ies qrHF apxf ilaf hY ijvyN
gurU goibMd isMG jI df hukm hovy. tksfl iesdy arQ mhF sLkqI/ akfl purK ikvyN
krdI hY jdoN ik Bgq nfmdyAu dy Auprly slok muqfbk isvf df mqlb pfrbqI bxdf hY.
10[[ dsm gRMQ pMnf 899] sLfh df puqr vYd jI nUM afKdf hY ik
GoVI dI BK ivc 100 vfr jIB pfEgy qF quhfzf rog qurMq kwitaf jfvygf. vYd jI ies
qrHF hI krdy hn qy Ausdf duK kwitaf jFdf hY. ieh gurU dI bfxI nhI ho skdI hY?
11[ srkfrI ilKfrI ipafrf isMG pdm qy igafnI nfhrf isMG pMizq
ieh mMndy hn ik icRqr 16, 21, 22, 23, gurU goibMd isMG jI dI afpxI jIvn kQf hY.
pMnf 838-48] kI ieh gwl swc hY?
12[ sYP srohI sYQhI XhY hmfrf pIr] iPr iek akfl purK nUM mMnx
vflf isDFq ikDr igaf?
13[ dsm gRMQ pMnf 534-535 qy ilKfrI df nfm kib sXfm 10 vfrI
afAuNdf hY. quhfnUM iesdf pqf hY?
14[ sLrfb ivcoN swq vfr sLrfb kwZ ky posq aPIm qy BMg afid pI
ky iesqrI dI qswlI krvfAux bfry ies gRMQ ivc pqf nhI ikqnI vfrI afieaf hY. kuwJ
vMngaF pMnf 832, 1244, 1286, 1337 aqy 1358 afid qy pVHo] pVH ky dwsxf ik iesdf
mqlb kI hY?
15[ kI gurU goibMd isMG jI afpxy cyly nUM duK dyx vfsq AusdI
gFz ivc BwKVy df kMZf dyx df AupdysL kr skdy hn? pMnf 1334 dsm gRMQ] ] iss kI
gudf goKrU dIXf] nhI.
16[ pqf nhI ikqnI vfrI rom nfs iqh bdn lgfXo afieaf hY .
ijvy:pMnf 1332, 1308, 1017 afid. ieh gurU jI df AupdysL nhI ho skdf?
17[ dsm gRMQ pMnf 916] jhFgIr afdl mir gXo] sLfhjfhF hjriq jU
BXo] kI gurU jI jhFgIr nUM inaFkfr ilK skdy hn? nhI.
18[ afpnI JFtY sBY muMzfAuN] pMnf 1081 dsm gRMQ] kI ieh
gurbfxI hY? nhI.
19[ sR[ gursLrn isMG ksyl df svfl hY;
"jy qusIN Kflsf isrP afdmIaF ƒ hI kihx df hwk dyNdy ho qF iPr kI bIbIaF
afpxy afp ƒ ‘KflsI’ afiKaf krn ? vfihgurU jI kf Kflsf ] vfihgurU jI
kI Pqih ] kihx dI QF vfihgurU jI kI KflsI afiKaf krn ? keI bIbIaF afpxy
nfa nfl vI Kflsf ilKdIaF hn jy qusIN Kflsf lPË isrP afdmIaF leI hI afKdy ho qF
iPr AuhnF qoN ieh hwk vI Koh lvo. aijhf pRcfr krn vfly lok iswK kOm dI hflq
hfsohIxI bxf rhy hn."
qusIN Aultf ieljLfm AunHF dy isr mVH rhy ho. asIN iqMn isMGF
rfhIN quhfnUM prK ky vyK ilaf hY ik qusIN gurbfxI df glq Aucfrx qy ivsLrfm icMnH
lfAuNdy ho pr ieMJ lwgdf hY ik quhfnUM sfDfrx pMjfbI vI smJxI aOKI lwgdI hY.
20[ srdfr jI qusIN jfx buJ ky JUT mfr rhy ho. ieh JUT ho skdf
hY pMjfb ivc cwldy hox pr iewQy nhI. poR[ sfihb isMG ny gurbxI ivafkrx nhI bxfeI
sgoN gurbfxI nUM smJ ky gurbxI ivafkrx lwBI hY. gurmuKI bolI pRo[ sfihb isMG jI
ny sLurU nhI kIqI ieh bolI gurU sfihbfn vyly sI. hr bolI dI ivafkrx bolI dy pYdf
hox nfl hI jMm pYNdI hY qy gurU arjn dyv jI bfxI aty-sty nfl nhI ilKdy sgoN
gurbfxI nUM ivafkrx dy krVy inXmF muqfbk ilKdy hn: AuhdfhrxF hn:
A[ duie kr joiV KVI qkY scu khY ardfis ] lfil rqI sc
BY vsI Bfie rqI rMig rfis ]2]pMnf 54]
a[ kru gih lIny nfnk pRB ipafry sMsfru sfgru nhI
poihaf ]4] {pMnf 81}
e[ eyk ibnf JUTy mukiq n hoie ] kir kir krqf dyKY soie
]3] {pMnf 222}
A, a aqy eIVI ivc kr, kru aqy kir afey hn . Aucfrx swB df
ieko hI hY pr ilKx ZMg vwKrf hox krky mqlb vI vwKry hn. ieh ivafkrx pRo[ sfihb
isMG ny nhI bxfeI. ieh ivafkrx gurU arjn dyv jI bxfAuNdy hn jF ienHF qoN pihly
gurU sihbfn.
21[ ieh gwl qusIN awj ikAuN jwg jLfhr kr hry ho ik afr[ aYs[
aYs[ dy rfhIN swdf quhfnUM sYNtr srkfr vloN afieaf sI? jy ieh gupq rwKx vflI gwl
nhI sI qF ieh gwl Cy sfl pihlF jLfhr krnI bxdI sI. ieh vI JUT hY ik afr[ aYs[
aYs ny iswKF nUM iek vwKrI kOm mMn ilaf hY. hfly kwlH dI gwl hY ik sudrsLn kumfr
df ibafn sI ik ijs ny vI Bfrq ivc rihxf hY AusnUM bhu igxqI snfqn Drm df aMg bx
ky hI rihxf pvygf. ijqnI dyr sivDfn dI Dfrf 25 iswKF nUM ihMdU hI mMndI hY,
ivafh iswKF nUM ihMdU mYirj aYkt anusfr hI rIijstr krvfAuxy pYNdy hn, AuqnI dyr
qk iksy dI jLbfnI khI gwl JUT hY. quhfzI gwl mMnx qoN bfad afr[ aYs[ aYs ny
BfrqI POj ivc iswKF dI BrqI vDf ky ikqny pRqIsLwq kr idwqI hY? JUT.
iksy sFJI QF Aupr mfeIaF, bIbIaF, BYxF qy BrfvF df iewkT kro.
dsm gRMQ dI bfxI mYN pVHFgf qy arQ qusIN krny qy nfl afpF zf[ jwgI dI ivafiKaf
vI rwK lvFgy myl ky dyKx leI ik ikqy koeI glqI hI nf ho jfvy. iPr PYslf ho hI
jfxf cfhIdf hY ik dsm gRMQ iks dI rcnf hY qy nflo nfl cOpeI sux ky gMUgy nUM
jLbfn qy kmly nUM isafxp df?
bfkI gMUgy nUM rsnf qy mUrK nUM isafxp bKsLx leI qusIN 404vyN
cirqR dy 377 qoN 402 jF 404 bMdF nUM rwtf lfAuxf sLurU kro. bfkI cfr mYNbrI
kmytI bxfAux leI sMprk kro qFik ds hjLfr (10,000) zflr dI sLrq nUM nypry cfiVaf
jf sky. izksI roz gurdvfrf sfihb sfnUM mnjLUr hY jF iPr ies kMm leI koeI hfl buk
kr ilaf jfvy.
iswK pMQ df dfs,
gurcrn isMG (ijAux vflf) brYNptn kYnyzf.