asIN ieh qF cfhuMdy hF ik akfl purK jF gurU sfihb sfzI mn dI
hryk ÉfhÈ ƒ pUrI krn pr asIN gurU jI vwloN idwqy ies AupdyÈ vwl iDafn nhIN
krdy ik iswK aKvfAux vfly ny mnmq Cwzky gurU jI vwloN idwqy anmol igafn anusfr
vI jIvn jIAux dI vwD qoN vwD koiÈÈ krnI hY. ijs ivwc hAumY, hMkfr dI qF iblkul
hI jgHf nhIN hY . ies bfry qF gurU nfnk pfqÈfh jI dy hryk iswK ny afp hI afpxI
afqmf dI avfË rfhIN vyKxf hY ik Aus ivwc inmrqf ikMnI ku hY. AuNJ vI afpxy afp
ƒ pCfnx df ieh afsfn qrIkf hY. ijMnF icr asIN afpxI mq anusfr cldy rhFgy AunF
icr sFnUM gurbfxI dy ies Èbd dI smJ vI nhIN afvygI . AuNJ BFvyN asIN
gurduafiraF ivwc jF afp vI pVHdy suxdy rhIey: ibsir geI sB qfiq prfeI ] jb qy
sfDsMgiq moih pfeI ]ñ] rhfAu ] nf ko bYrI nhI ibgfnf sgl sMig hm kAu bin afeI
](m:5,1299) kI gurbfxI dy ies Èbd anusfr asIN afpxI ibrqI ƒ bxf rhy hF ? kI
vfikaf hI awj asIN vwK vwK jQybMdIaF nfl sMbMDq hox dy bfvjUd afpxy mn ivwcoN
vYr BfvnF iqafg ky iksy vI ivdvfn dy vIcfr suxn ƒ iqafr huMdy hF ?
gurU nfnk dyv jI ny afpxy jIvn ivwc hËfrF mIl sPr krky
lokfeI ƒ krmkFzF qy Dfrimk ByKIaF qoN mfnisk qOr qy inËfq idvfAux leI keI sfl
swc dy pRcfr vfsqy lfey sn. AunFH afpxI gwl ƒ ivroDI ivcfr vfilaF qoN mMnvfAux
vfsqy koeI POj jF bhuq sfry afdmI nfl nhIN rwKy sn. Auhnf nfl ivcfr krn vflf
BFvyN swjx Twg sI, kOzf rfkÈ, mlk Bfgo jF BUmIaF cor sI jF koeI hor. AuhnF df
rsqf sI swc dI ksvwtI ‘qy dlIl nfl vIcfr ivtFdrf krnf. ijvyN sfry iswK jfxdy
hn ik gurU nfnk dyv jI iswK Drm dy bfnI sn, ies leI AunFH vwloN dwsy mfrg ‘qy
clxf hr iswK df Ìrj hY. ajoky smyN ivwc sfzI agvfhI sRI gurU gRMQ sfihb jI
"Èbd gurU" dy rUp ivwc kr rhy hn. ies smyN duwK dI gwl hY ik asIN
gurU jI vwloN dwsy isDFq qoN dUr jf cuwky hF . awj sfzy bhuqy iswK jo iswK
ieiqhfs nfl sbMDq purfqn sfKIaF ilKIaF jF suxfeIaF jF rhIaF hn AunFH bfry jd
koeI ivdvfn "Èbd gurU" dy isDFq anusfr vIcfr krn dI koiÈÈ krdf hY
qF asIN ieh afKky hI Ausƒ cwup krfAux dI koiÈÈ krdy hF ik ies nfl iswKF dIaF
BfvnfvF ƒ Tys lwgdI hY. ies bfry iswKF df vI ksUr nhIN hY ikAuNik asIN
gurduafiraF ivwc keIaF sflF qoN suxdy af rhy hF. gurU nfnk dyv jI ny swc dy
igafn dI roÈnI ivwc iswKF ƒ ivcfr krn dI iprq afp hI pfeI hY, jdoN AunFH jMJU
pfAux qoN ienkfr kIqf aqy sUrj ƒ pfxI dyxdy bjfey afpxy KyqF ƒ pfxI dyx dI gwl
kIqI sI. awj jo asIN kuJ sfKIaF bfry iksy ivdvfn dI gwl suxn ƒ iqafr nhIN hF pr
afAux vfly smyN "Èbd gurU" dy isDFq dI roÈnI anusfr bhuq dyr ies
ivÈy qoN gwl suxn qoN tfl nhIN skFgy.
awj asIN afps ivwc iswK khfAux vfly hI iek dUsry nfl Dfrimk
jF isafsI vIcfrF df ivKryvF hox kfrn iek dUjy dIaF afp hI pwg lfhAuxI aqy dfhVI
qIkr hwQ pfAux qoN Ërf ijMnF vI sMkoc nhIN krdy. afpxI hAumY kfrn asIN ieh
Buwl hI jFdy hF ik hryk iswK dI pwg qy dfhVI sfrI iswK kOm dI sFJI hY. jykr
iksy vIr ny vfl kwty hox qF asIN afKdy hF ik pwg bwnHo qy vfl rwKo. ivdyÈF ivwc
Kfs krky sfƒ sfiraF ƒ KuÈI huMdI hY jdoN asIN iksy iswK vIr dy isr ‘qy pwg
bMnHI vyKdy hF. sfry hI iswK ivdyÈF ivwc afpxI pwg ƒ mfnqf dvfAux vfsqy jdo-Ëihd
kr rhy hn pr duwK dI gwl hY ik jdoN asIN afpxy ivroDI ivcfr rwKx vfly iswK
nfl gwlbfq rfhIN mslf hwl krn dI bjfey hwQo-pfeI huMdy hF qF swB qoN pihlF dUsry
iswK dI pwg qy dfhVI ‘qy hI vfr krdy hF. Aus smyN asIN ieh iblkul hI nhIN
socdy ik ijs pwg jF dfhVI ƒ mYN hwQ pfAux dI koiÈÈ kr irhf hF, ieh vI myrI
afpxI hI hY. ies dI byieËqI hoxI sfrI iswK kOm dI byieËqI hY. ies leI ikMnF
cMgf hovy jykr sfry iswK vIr Dfrimk jF isafsI ivroDI vIcfrF vfly iswK dI pwg qy
dfhVI ƒ vI afpxI hI pwg, dfhVI smJx. awj afpxy afp ƒ iswK smJx vfly
gurbfxI dIaF ieh pMgqIaF qF bhuq suxfAuNdy hn :
hoie iekqR imlhu myry BfeI duibDf dUir krhu ilv lfie ] hir
nfmY ky hovhu joVI gurmuiK bYshu sPf ivCfie ](m:5, pMnf 1185) pr jdoN AunFH
‘qy afp aml krn df smF afAuNdf hY qF iPr ikMny ku sfzy lIzr, pRcfrk, ilKfrI jF
afm iswK ies Èbd ‘qy aml krdy hn ieh afpF sfry ÉbrF rfhIN jfxU hI hF. iswK
kOm ivwc iml bYT ky iksy vI msly ‘qy vIcfr krnf ies smyN bhuq hI dUr dI gwl
jfpdI hY. ikAuNik hr koeI afpxI pfrtI jF adfiraF ƒ shI hox dI mohr lfAuNdf hY.
ies df iek kfrn hAumY vI hY. ijs ƒ gurbfxI vI vwzf rog mMndI hY. ijvyN gurbfxI
df Èbd hY:
hAumY eyhf jfiq hY
hAumY krm kmfih ] hAumY eyeI bMDnf iPir iPir jonI pfih ] hAumY ikQhu AUpjY ikqu
sMjim ieh jfie ] hAumY eyho hukmu hY pieaY ikriq iPrfih ] hAumY dIrG rogu hY
dfrU BI iesu mfih ] ikrpf kry jy afpxI qf gur kf sbdu kmfih ] nfnku khY suxhu
jnhu iequ sMjim duK jfih ] (m:2,pMnf ôöö)
arQ :—‘hAumY’ df suBfAu iehI hY (Bfv, jy rwb nfloN
vKrI apxwq bxI rhy qF Aus df iswtf iehI inlkdf hY ik jIv) AuhI kMm krdy hn,
ijnHF nfl ieh vKrI hoNd itkI rhy . ies vKrI hoNd dy bMDn BI iehI hn (Bfv, vKrI
hoNd dy afsry kIqy hoey kMmF dy sMskfr rUp ËMjIr BI iehI hn, ijnHF dy aMdr Gyry
hoey jIv) muV muV jUnF ivc pYNdy hn .
(suqy hI mn ivc pRÈn AuTdf hY ik jIv df) ieh awzrI hsqI vflf
Brm ikwQoN pYdf huMdf hY aqy iks qrIky nfl ieh dUr ho skdf hY .
(ies df AuWqr ieh hY ik) ieh vKrI ÈÉsIaq-bxfn vflf rwb df
hukm hY aqy jIv ipCly kIqy hoey kMmF dy sMskfrF anusfr muV AuhnF hI kMmF ƒ krn
vl dOVdy hn (Bfv, pihlI hI ÈÉsIaq ƒ kfiem rwKx vfly kMm krnf locdy hn) .
ieh hAumY iek lMmf rog hY, pr ieh lf-ielfj nhIN hY . jy pRBU
afpxI imhr kry, qF jIv gurU df Èbd kmFdy hn . nfnk afKdf hY, hy loko ! ies
qrIky nfl (hAumY rUpI dIrG rog qoN pYdf hoey hoey) duwK dUr ho jFdy hn .ò.
gurU nfnk pfqÈfh jI ny qF pihlF hI ieh afiKaf sI ik ijs ny
vI iswK Drm Dfrn krnf hY jF iksy ƒ akfl purK dI pRfpqI dI ÉfhÈ hY qF afpxI mq
(isr) Cwzky myry kol afAuxf pYxf hY. pr asIN afpxI mq qF kI CwzxI hY sgoN afpxI
mq anusfr gurU isDFq ƒ bdlx dI koiÈÈ krdy hF. AuNJ BfvyN asIN gurU sfihb dy
dr ‘qy mwQf vI bhuq tykdy hF. iesy krky hI qF jdoN gRMQI isMG ardfs kr rhy
huMdy hn qF AunFH dy hwQ ivwc ijhVI lMmI nfvF dI ilst huMdI hY Aus ivwc mMgF
(suwKxf) hI huMdIaF hn ik mYNƒ ieh idAu, Auh idAu, afid . kI sfzI mMg jfieË vI
hY jF nhIN ieh qF asIN gurU koloN puCdy hI nhIN . bhuq Gwt iswK akfl purK jF
gurU sfihb vwloN imlIaF dfqF df Èukrfnf krn vfly huMdy hn. ies qoN ieMË lwgdf
hY ik asIN gurU sfihb dI gwl mMnx jF suxn nhIN afey huMdy sgoN afpxI gwl akfl
purK jF gurU sfihb ƒ suxfAux jF mMnvfAux vfsqy afey hoeIey; pr gurbfxI qF sfƒ
bfr bfr sucyq krdI hY:
jAu qAu pRym Kylx kf cfAu ] isru Dir qlI glI myrI afAu ] iequ
mfrig pYru DrIjY ] isru dIjY kfix n kIjY ](m:1,pMnf ñôñò)
arQ:— hy BfeI ! jy qYƒ (pRBU-pRym dI) Kyz Kyzx df ÈOk hY,
qF (afpxf) isr qlI AuWqy rwK ky myrI glI ivc af (lok-lfj Cwz ky hAumY dUr kr ky
af) . (pRBU-pRIq dy) ies rsqy AuWqy (qdoN hI) pYr Diraf jf skdf hY (jdoN) isr
Bytf kIqf jfey, pr koeI iJjk nfh kIqI jfey (jdoN ibnf iksy iJjk dy lok-lfj aqy
hAumY CwzI jfey) . tIkfkfr: pRo[ sfihb isMG jI[
ijvyN ies Èbd rfhIN gurU jI sFƒ AupdyÈ dy rhy hn, Auh
AupdyÈ awj asIN bhuq Gwt afpxy jIvn ivwc kmf rhy hF. ijs kfrn asIN afpsI
vfd-ivvfd dy cwkr ivwc Psdy hI jf rhy hF. akfl purK myhr kry ! asIN gurbfxI pVHn
suxn qoN awgy vI vDIey qF jo sRI gurU gRMQ sfihb jI dI bfxI jo ky anmol rqn hY
Aus dI cmk hryk iswK dy jIvn ikrdfr ivwcoN idKfeI dyvy. Auh smF bhuq CyqI afvy
jdoN sfry iswK, Drm/ kOm dy iksy vI msly bfry afpxI hAumY Cwzky iewkTy bYT ky
vIcfr ivtFdrf kr skx. ies afs ƒ sfkfr krn leI ËrUrI hY ik asIN gurU sfihb dy
aijhy anmol ÈbdF anusfr afpxy ivcfrF ƒ Zflx dI koiÈÈ krIey:
pihlf mrxu kbUil, jIvx kI Ciz afs ] hohu sBnf kI ryxukf, qAu
afAu hmfrY pfis ](m:5,pMnf ññúò)