sMqF dy kOqk[[?
(Bfg pihlf,
iksLq nM: 18)
BfeI suKivMdr
isMG 'sBrf'
bfbf jgqfr isMG qrnqfrn
kfr syvf dy Kyqr ivc ieh kfPI awgy hn. ieh afpxy zyiraF
ivc nÈy nhIN vrqfAuNdy. pr iehnF dy zyiraF ivc iËafdf syvfdfr, gurU ky
KMzy bfty dy aMimRq aqy gurbfxI dy nyVy nhIN jFdy. qn-mn-Dn qF gurU ƒ
sONpxf hY pr iehnF ny qn-mn-Dn tOkrI ƒ sONipaf hoieaf hY. inhMgF ny vI
qn-mn-Dn GoiVaF ƒ sONipaf hoieaf hY. ieh kyvl siqnfm vfihgurU afpxy
zyiraF ivc boldy hn bhuqy zyiraF ivc ‘‘gurU gRMQ sfihb’’ jI df pRkfÈ vI
nhIN krdy. ‘‘DMn DMn gurU gRMQ sfihb’’ aMdr gurbfxI ivc jo syvf
gurU ny dwsI hY Aus syvf qoN ieh sfD kohF dUr hn, ieh aMn dfxy, duwD, pRÈfidaF
dIaF AugrfhIaF krn ivc vI dUijaF nfloN kfÌI awgy hn. iswK kOm ƒ awj
ijnHF syvfvF dI loV hY ieh syvfvF iehnF kdy vI nhIN kIqIaF.
bfbf drÈn isMG bIV sfihb vflf
bfbf KVk isMG df jfnÈIn hY. koTIaF pf ky ieh sfD bYTf
hY. gurU Gr dI sfrI jfiedfd iesny afpxy nF krvfeI hoeI hY srkfrF nfl sFJF
hn ijs syvf dI awj loV hY. iehny kdy socI vI nhIN hY iesny ijAUNidaF hI sB
kuJ df mflk afpxy puwqr ƒ bxf idwqf hY.
bfbf pRgt isMG JfVsfhbIaf
iesdy ikwsy jo aÉbfrF ivc Cpy Auh sfiraF ny pVHy hI
hn. ieh vI suixaf hY ik irhfieÈ ikqy aqy zyrf ikqy. ies df zyrf
gurU Gr nhIN hY, Auh mVHI Gr hY. ijhVy sfD pihlF mry hn, QF QF AunHF dIaF
mVHIaF bxIaF hoeIaF hn. ies vkq bfbf srIr krky nhIN hY, ajy sskfr vI nhIN
sI hoieaf ik pwg pihlF hI bwJ geI sI ikAuNik bfad ivc JgVf pY jfx df pUrf Éqrf
bixaf hoieaf sI. ieQy vI syvf dy nF qy vpfr mfieaf df hI ho irhf hY.
sMq kÈmIrf isMG gVHyvflf
aÉbfrF ivc Kud piVHaf hY ik iesdf gurU bhfdr lfl hY.
zyry ivc dwsdy hn ik iesny mMdr msIqF vI bxfey hoey hn. iswKF ƒ ihMdU
bnfAux vfsqy iesdIaF afr: aYs: aYs: nfl pUrIaF sFJF hn. lokF ƒ sFJIvflqf
df pRqIk dws ky BrmF BulyiKaF ivc pf irhf hY. iesdy zyry ivc nfm dyx aqy
nfm lYx dI Kyz KyzI jf rhI hY. gurmiq isDFq qoN ieh kohF dUr hY.
iesdy iek Kfs sfQI sMq mMgl isMG ƒ Ausdy afpxy hI cyly ny srIaf mfr ky mfr
idwqf sI.
sMq rxjIq isMG ZwzrIaF vflf
ieh 18 ku sfl dI Aumr df Cokrf sMq rxjIq isMG mhfrfj khfAuNdf
hY, mwQy itkfAuNdf hY, kdy Bgvy kwpVy, kdy kfly, kdy icwty, kdy koeI ByK
bxfAuNdf hY, kdy koeI. pitafly nyVy iesdf bhuq vwzf zyrf hY. gurmiq
dy Ault mnGVq khfxIaF aqy iswDIaF DfrnfvF df kIrqn krdf hY, ijsƒ ieh dIvfn
kihMdf hY, gurU dI iswKI dI bjfey ieh afpxI iswKI, aMimRq Ckf irhf hY. ieh
bRfhmxI mwqF df hI pRcfr kr irhf hY. ivKfvy mfqr ‘gurU gRMQ sfihb’ df
pRkfÈ iesny kIqf hoieaf hY. ieh mhfrfj khfAuNdf hY pr asIN kihMdy hF ik
ieh ieqnf hI dws dyvy ik mhfrfj df arQ kI hY? ieh inrvYr Éflsf khfAuNdf
hY, iehƒ kho ik ieqnf hI dws dyvy ik inrvYr Éflsf kI huMdf hY. iehƒ qF
ieh vI pqf nhIN ik Éflsf dy nfl inrvYr awKr dI koeI loV nhIN. Éflsf qF
huMdf hI inrvYr hY. ieh vI dwsy ik Éflsf ikhVI BfÈf df awKr hY.
hwz-bIqI
ieQy iek hwz bIqI Gtnf df iËkr kr irhf hF ik iek dMBI pfKMzI
nklI gurU jo ik gurU aqy iswKI dI byadbI krn vfly qoN Èryafm idn dIvI bdlf lYx
vfly iek aMimRqDfrI isMG dy mukwdmy aqy pirvfr dI mdd vfsqy ipMz sBrf qoN 2000
rupey ivc tfmf sUmo gwzI ikrfey ‘qy lY ky krIb 11-12 isMG pitafly nyVy jo sMq
rxjIq isMG ZwzrIaF vfly df bhuq vwzf zyrf hY AuQy gey qF ieh bIbIaF aqy bMidaF
qoN mwQy itkf ky aÈIrvfd dy irhf sI aqy tokrI ivc pYsy pvf irhf sI. asIN
imlx vfsy smF mMigaf, pr sMq dy cyly tfl-mtol krn. asIN ikhf ik bVI dUroN
Krcf kr ky afey hF asIN pMQk kfrj vfsqy sMq ƒ imlxf hY pr kihMdy imlx df tfeIm
hI nhIN. jd sMq gwzI ivc bihx lwgf qF sfnUM 2 imMt imly asIN Ptf Pt isMG
jo kurbfnI krky jylH ivc bMd hY AusdI dfsqfn suxfeI pr sMq kihMdf mYnUM Pyr
imilAu PUn ‘qy gwl kr ilAu asIN koloN hor Krcy krky Pon kIqy pr ies sfD ny
koeI nf suxI. ieh jdoN styj ‘qy huMdy hn qF gwlF krdy asmfn ƒ tfkIaF
lfAuNdy hn. pfTk afp aMdfjf lfAux ik iehnF sfDF df gurU pRiq gurU pMQ pRiq
kI nËrIaf hY? ieh ‘‘gurU gRMQ sfihb’’ jI df nfm vrq ky afpxf
vzwpx, vwzy vwzy zyry aqy afpxI inwjI jfiedfd bxf rhy hn jo ik iswK kOm vfsqy
Éqry dI GMtI hY.
sMq dlyr isMG
ieh vI Cokrf sfD QoVHI Aumr df hY. bVy kImqI aqy PuwlF
vfly coly pf ky ByK bxfAuNdf hY. iesdy sfry kMm Auprly rxjIq isMG vfly hI
hn.
bfbf lwKf isMG gwgobUey vflf
ieh afpxy afp ƒ aMimRqDfrI dwsdf hY. zyry ivc pRkfÈ
vI kIqf hoieaf hY. ieh awKF mIt ky gurUaF nfl, ÈhIdF nfl, dyvI-dyviqaF
nfl gwlF vI kr lYNdf hY. BUqF-pRyqF dy cwkrF ivc ipaf aqy horF ƒ pf irhf
hY. svyr qoN hI iesdy zyry lfeInF lg jFdIaF hn puwCxf dwCxf vfilaF
dIaF. ieh bfbf, gurUaF aqy ÈhIdF df Èryafm apmfn kr irhf hY. ieh
dyvIaF ƒ gurUaF dy brfbr dws irhf hY. ieMj jfpdf hY ik ieh iksy qwkVI
iswK mfrU eyjMsI df eyjMt hY. iesdf zyrf gwgobUey, aMimRqsr iËlHy ivc
hY.
sMq gurbcn isMG dsmyÈ pirvfr aMimRqsr
ieh sfD vI bRfhmxI mwqF df pRcfr kr irhf hY. ihMdU mwq
vfly PlF, vr, srfpF ivc ivÈvfs rKdf hY. ieh aMimRq df vI mKOl Auzf irhf
hY ikAuNik Gr Gr jf ky ÈrfbIaF, nÈweIaF ƒ ibnF nÈf Cuzfey Dwky nfl aMimRq
Ckf ky afpxy aqy AuhnF dy, drgfh dy rfhdfrI JUTy pfs bxf irhf hY. ieh vI
dfavf krdf hY ik myry nfl ÈhIdI ÌOj df pihrf huMdf hY. ieh vI aMimRqsr
df rihx vflf hY aqy aMimRqsr drbfr sfihb qy atYk ho igaf pr ieh bfbf aqy iesdIaF
ÈhIdI ÌOjF, iswK kOm dy muK kyNdr vfsqy kwK vI nf kr sky. drbfr sfihb,
akfl qÉq sfihb qy goly vrHdy rhy pr ieh bfbF aqy iesdIaF ÈhIdI ÌOjF zbl bYWzF
qy suwqIaF rhIaF.
sMq DnvMq isMG gurdfspurIaf
ies kukrmI ny afpxy hI syvk dI lVkI dI pwq luwt leI.
aÉbfrF ivc iesdf pUrf jlUs inkilaf. iesdf kys akfl qÉq sfihb qy Éflsf
pMcfieq rfhIN afieaf pr srkfrI jQydfr ny, isafsI dbfa hyT irÈvq lY ky ies sfD
ƒ koeI sËf nf idwqI. kys puils kol igaf, hux ieh jylH ivc hY. anfQ
afÈrm vfsqy bfhrly dyÈF ivcoN iekwTI krky ilaFdI mfieaf hVwp igaf hY.
sMq ÈmÈyr isMG jugyVyvflf
ieh afpxy hI syvk dI jnfnI nfl blfqkfr krdf rMgy hwQIN PiVaf
igaf. hux ieh vI jylH ivc hY.
sMq suwcf isMG jvwdIklF
ies sMq dI srpRsqI hyT iek gryvfl nF dy bMdy ny gurmiq isDFqF
nfl iKlvfV krdI iek ‘ivsmfd nfd’ nF dI pusqk ilKI. ijs ivc ieh vI
iliKaf hoieaf hY ik BgqF dI bfxI drj krky kyvl gurU ny afpxy cyilaF dI igxqI
vDfeI hY. stwzI srkl dy vIrF ny ieh ikqfb jbq krvfeI.
sMq jorf isMG bDnI klF vflf
ieh sMq Kud kihMdf hY ik mYnUM gurU nfnk sfihb ny Kud dunIaF ‘qy Byijaf
hY. ieh kyvl pRcfr hI krdf hY jdoN ‘‘gurU gRMQ sfihb’’ jI dI
hËUrI ivc jFdf hY qF iehdy pYrF Qwly iehdy syvk cfdr ivCfeI jFdy hn aqy mgry
iekwTI krI jFdy hn, hr sfl ieh aMimRqsr smfgm ‘qy afAuNdf hY iek vfrI sfzy
pRcfrk BfeI gurmIq isMG ny kQf krn vfsqy styj ‘qy tfeIm mMigaf pr sMq ny ikhf
sfzy kol koeI tfeIm nhIN hY dUsry sfl iPr sfzy pRcfrk ny styj ‘qy tfeIm mMigaf
qF sYktrI kihMdf ik bVI hI KuÈI vflI gwl hoeI hY ik sMqF ny quhfnUM iqMn imMt
dy idwqy hn pr qusIN styj ‘qy kyvl sMqF dI isÌq krnI hY hor koeI gwl nhIN
krnI. jd BfeI gurmIq isMG iqMn imMt ivc aMimRq rihq dI gwl krky Qwly bYT
igaf qF sYktrI kihMdf ik qusIN mhFpurKF df hukm iblkul nhIN mMinaf.
quhfnMU ikhf sI ik mhFpurKF dI isÌq hI kyvl krnI hY pr qusIN nhIN kIqI qF lfgoN
iek isMG kihMdf ik isÌq gurU dI krnI hY ik mhFpurKF dI. so ies qrHF ieh
gurU qoN kohF dUr hn. ieh afpxf hI hlvf mMzf clf rhy hn afpxI hI pUjf krvf
rhy hn. gurU dI hËUrI ivc vI ieh afpxI hI isÌq suxnI psMd krdy hn jo ik
iswK kOm dI bdiksmqI hY.