ਸੂਰਜ ਨਾਲੋਂ ਚੰਦ੍ਰਮਾਂ ਠੰਡਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਾਨਸਕ ਤ੍ਰਿਪਤੀ
ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ।
੨ ਪੁਜਾਰੀ ਲੋਕ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਚੰਦਨ ਨੂੰ ਰਗੜ
ਕੇ ਮੱਥੇ `ਤੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਿਰ ਠੰਡਾ ਰਹੇ।
੩ ਸਿਆਲ ਦੀ ਰੁੱਤ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਠੰਡਕ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ
ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮਨ ਤੱਪਿਆ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
੪ ਚੰਦਨ, ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਅਤੇ ਸਿਆਲ ਦੀ ਰੁੱਤ ਬਾਹਰਲੇ ਤਲ਼ ਤੱਕ
ਸੀਮਤ ਹਨ ਜਦ ਕਿ ਆਤਮਕ ਅਨੰਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਗੁਰੂ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਹੈ।
੫ ਆਤਮਕ ਠੰਡਕ ਤਦ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ
ਅਸਲੀਅਤ ਦੀ ਸਮਝ ਆਏਗੀ।
੬ ਈਰਖਾ ਦਵੈਸ਼, ਹਉਮੇ, ਲੋਭ ਆਦ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸੁੱਖ ਚੈਨ
ਖੋਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
੭ ਮੁੱਕਦੀ ਗੱਲ ਬਾਹਰਲੇ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਹੰਕਾਰ ਤਾਂ ਆ
ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਆਤਮਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ।
੮ ਹਾੜ ਤੱਤਾ, ਲੋਹ ਤੱਤੀ, ਰੇਤ ਤੱਤੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਤੰਤਰ
ਤੱਤਾ ਪਰ ਆਤਮਕ ਬਲ ਏੰਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹਨ।
