iswK pMQ akflI bfxI, DurkI bfxI nUM ‘‘Èbd
rUp ivwc`` ivwc iËMdgI df somf,’’gurU`` svIkfr krdf af irhf hY. ieho
hukm siqguUr sfihb jI df hY. mn aMdr vfihd pRmysr vloN afvys hoeI bfxI nUM
mnuwKqf dy kilafx ihq, agr sFBxf hovy qF iesnUM awKrF df rUp dyxf pvygf.
awKr BI Auh ilKxy huMdy hn, ijnHF rfhIN ilKI geI ivcfr, bhuqy lokF nUM
sOiKaF smJ afAuNdI rhy. siqgurU nfnk sfihb pMjfb ivwc pRgty, vzy hoey pRvfn
cVHy. kudrqI sI ik AuhnF dI mF bolI pMjfbI hI hovy. ijs vfqfvrn aqy jn smUh
ivwc mnuwK bhuqf smF ibqfAuNdf hY, AusdI bxqr, ikwqf, Drm, rfj smfj ivwc
rihMidaF bfrIkIaF nUM BlI BFq smJ skdf hY. gurU sfihb jI ny afpxy ivcfr pRgt
krn qoN pihlF sfry pRclq DrmF df gihrfeI nfl aiDaYn kIqf. iesy kfrn AuhnF dI
rcnf ivcoN suwqy-iswD purfqn pRclq kQfvF dy hvfly afm iml jFdy hn. siqguruU
jI dy ivcfr krFqIkfrI sn nvIn sn, pr lokI qF AuhI sn jo sdIaF qoN ieko sMcy
ivwc Zly (bRfhmxI ivcfr) jIvn ijAu hy sn, qy burI qrHF mfnisk KVoq df iÈkfr
ho cuwky sn. ivcfrF df pOdf qF nvF sI, pr imwtI hvf pfxI qF AuhI purfxy sn.
aijhI jugq apxfAuxI avwÈk sI, ik ieh nvF lfieaf ivcfrF df bUtf, murJf nf
jfvy, suwk nf jfvy, sgoN qyjI nfl vDy Puwly . sMsfrI jIv ies ruwK dI TMZI CF
mfnx, imwTy Pl Kfvx.
rwbI nUr, igafn dy sfgr, krFqIkfrI, inrBY
XoDy, mhfn prAupkfrI siqgurU nfnk sfihb jI ny akfl purK vloN alhfmI (Dur kI
bfxI) ivcfrF nUM sOKI bolI ivwc jn smUMh qk pucfx vfsqy anyk ZMg vrqy. jdoN
KyqI krn vfly iksfnF nUM sMboDn hoie qF Purmfieaf-’’mnu
hflI ikrsfxI krxI, srmu pfxI qnu Kyqu``.. 595
ies bMd ivc iksfnI ikwqy nfl sbMDq,
AudfhrxF idwqIaF geIaF hn. awgy bRfhmx nUM AusdI rojfnf jIvn ikiraf ivcoN
prmfx dy ky smJf hy hn-’’sfl gRfm ibp pUij mnfvhu,
suikRq qulsI mflf``.. (1171) jdoN jogIaF nfl ivcfr crcf krdy hn qdoN
AuhnF dI bolI vrqdy hn-’’muMdf sMqoKu srmu pqu
JolI iDafn kI krih ibBUiq``. Aupr vrixq gurbfxI tUkF kyvl AudfhrxF
meI Kfs ivÈy vsqU vflI siQqI ivwc Aucfrn kIqIaf geIaF hn qF ik sbMDq
ivakqI, jwQybMdI jF smfj nUM Ausy dI bolI ivwc AupdyÈ idwqf jf sky. ieMn
ibMn iesy qrF hI gurbfxI ivwc pOrfixk kQfvF dy hvfly idwqy gey hn. ieh kQfvF
ihMdU smfj ivc bhuq pRclq sn. iehnF dI lMmI ivafiKaf dI jrUrq nhIN sI. iehnF
dy rfhIN siqgurU jI ny, ihMdU jn smUMh nUM afpxI gwl sOiKaF hI smJf idwqI-
Purmfn vyKo-
hrey nmsqy hrey nmh.. hir
hir krq nhIN duKu jmh.. rhfE..
hir hrnfKs hry prfn..
ajYml kIE bYkuMTih Qfn..
sUaf pVfvq ginkf qrI.. so
hir nYnhu kI pUqrI..
hir hir krq pUqnf qrI..
bfl GfqnI kptih BrI..
ismrn dRopd suq AuDrI..
gAUqm sqI islf insqrI..
kysI kMs mQnu ijin kIaf..
jIa dfnu kflI kAu dIaf..
pRxvY nfmf aYso hrI.. jfsu
jpq BY apdf trI.. 874
iehnF hvfilaF rfhIN nfmdyv jI smJfAuNdy
hn, ik hy BfeI ! jy qusIN ieh svIkfr krdy ho ik hrI nfm jpidaF, insqfrf ho
jfieaf krdf hY, qF iPr awj BI Aus pRmyÈr nUM Xfd ivwc vsfE. myrI nfmdyv dI
duibDf afid Aus dy ismrn kIiqaF dUr ho geI hY. Aupr idqy hvfly kyvl smJfAux
ihq hn, ieh pfqr DrqI Aupr kdI pRgt hoey BI hn ik nhIN koeI nhIN jfxdf.
ijvyN ieh khfxIaF pRclq hn, ies qrHF vfprnIaF nf mumikn hn. iPr siqgurU jI
ny qF bfxI ivc pÈUaF pMCIaF dy hvfly BI idwqy hn. kI siqgurU jI jfnvrF leI
AupdyÈ krn afey sn? vfk hn-
‘‘ qUM suix hrxf
kfilaf kI vfVIey rfqf rfm.. 437
kflI koiel qUM ikq gun
kflI.. 794
dfdr, (zwzU) qUM kbih n
jfnis ry.. 990
Bvrf PUil BvMiqaf duKu aiq
BfrI rfm.. 438
mCulI ivCunI, nYx ruMnI,
jflu biDk pfieaf.. 438
imTY mKu muaf, ikAu ley
AuzfrI.. hsqI griq Bieaf, ikAuN qrIaY qfrI..`` 460
siqgurU jI dy pfvn AupdyÈ mnuwK mfqr dy
kilafx leI hn, nF ik pÈUaF pMCIaF leI. jfnvrF kol mnuwKI bolI nUM smJx dI
sUJ nhIN huMdI. qoqf afidk mnuwK dy isKfey kuJ sImq ijhy vfk hI bol skdf hY,
ijafdf nhIN. AusnUM boly gey vfkF dy arQF bfry koeI sUJ nhIN huMdI. jrf
soco. agr awj kdI gurdvfry sMgq ivwc kF kuwqy, AUT, hfQI, GoVy, ihrn, zwzU,
mwCIaF aMdr af jfx qF iensfn AuQy bYT skxgy? ieh jfnvr Kud cMgI qrHF bMnHx
qoN ibnF, itk ky bYT skxgy? jfnvrF vflI QF nUM gurdvfrf afK skFgy? kI aijhy
QfvF ivc gurU gRMQ sfihb df pRkfs kIqf jf skdf hY? jvfb hovygf, hrigj nhIN.
iehnF kQF khfxIaF nUM ihMdU smfj ivc piVaf
iliKaf cyqMn vrg Kud mMnx qoN ienkfrI hY. ijs qrHF dy prfBOiqk vrqfry pyÈ
krdy pfqr iehnF kQfvF ivwc nËr afAuNdy hn, Auh iksy sUrq ivc amlI jIvn aMdr
nhIN Gt skdy. ijs siBaqf ivc siqgurU jI ivcry Aus dy afly duafilE AuhnF ny
hI prmfx nhIN idwqy sgoN dunIaF ivc hr ivakqI, kvI, sfihqkfr, ievyN hI krdf
hY. hr mnuwK iesy qrHF afpxI bolcfl ivc hr roj, aKfx, muhfvry, lokokqIaF,
pRikrqI vrqfry afid dI KuwlI vrqoN krdf hY. ies ivc koeI doÈ nhIN hY, bs
ies nUM smJx dI koiÈÈ krnI hY ik iehnF dI vrqoN iknF arQF ivc kIqI geI hY.
Bfrq dy ies iKwqy pMjfb ivc, ppIhy df cihkxf, koielF df gfAuxf, zwzUaF dI
gVYN-gVYN, morF dI rux Jux, qfiraF df itmitmfAuxf, ruwqF df bdlxf[[[[[ ikMnf
suMdr sMgIqk mfhOl pYdf krdf hY. iehnF sMkyqF df gurbfxI ivc axigxq vfrI
hvflf idwqf igaf hY. XorpIn mulkF vfilaF nUM, iehnF isMblF dI smJ nhIN af
skdI. pMjfb dy bisMidaF nUM iehnF dI ivafiKaf krky smJfAux dI loV nhIN,
suwqy-iswD smJ af jFdy hn.
bRfhmxI gMRQF ivc pfrjfq, klp ruwK, pfrs
vwtI, kfmDyn df ijkr bhuq QfeIN imldf hY. ieh cIjF afm BfrqI lokF dI jbfn qy
KyZdIaF vyKIaF jf skdIaF hn. siqgurU jI ny iehnF dI bhuq QfeIN vrqoN kIqI
hY, pVH ky ieAuN pRqIq hox lwg pYNdf hY ik Èfied ieh koeI vfsqivk cIjF
hoxgIaF. aslIaq ieh hY ik iehnF dI ikDy hoNd nhIN hY, kyvl klpnf hY. siqgurU
jI ny iehnF dI vrqoN bfxI ivc keI QfeIN kIqI hY, lyikn Kud hI smJf BI idqf
hY ik asl ivc pRmfqmf qy Ausdf nfm hI pfrjfq, pfrs mxI jF kfmDyn hY. ies
prQfey gurbfxI prmfx vyKo-
guru qIrQu, guuru
pfrjfqu`` guuru mnsf pUx hfru.. 52
‘‘pfrjfqu`` Gir aFgin
myrY puhp pqR qq zflf.. 503
BfeI ry, sMq jnf kI ryxu..
sMq sBf guuru pfeIaY, mukiq pdfrQu ‘‘Dyxu``.. 18
‘‘pfrjfqu`` iehu hir
ko nfm.. ‘‘kfmDyn`` hir hir gux gfm.. 265
ibrK jMimE hY ‘‘pfrjfq``..
PUl lgy Pl rqn BFiq.. 1180
Aupr ilKy gurbfxI vfkF ivc kfmDyn afid nUM
inrsMkoc vriqaf igaf hY. hUb-hU svIkfr nf krky nvyN arQF ivc vrqoN kIqI geI
hY. siqgurU aqy pRmysr df nfm hI kfmDyn pfrjfq hY, hor koeI jIj nhIN hY.
iesy sohxy aMdfj ivc afpxI ijMdgI dy somy,
vfihgurU/ siqgurU bfry BI isMblf duafrf smJfAux df jqn kIqf igaf hY. ijnF
vsqF dI sfzI ijMdgI ivc afm vrqoN hY, AuhnF dy pRmfx vrqy hn. gur Purmfn
vyKo-
guru pfAuVI, byVI gurU,
guru qulhf, hir nfAuN..
guru sru sfgru, boihQo,
guuru qIrQu, drIafAu.. 17
guru dfqf, guru ihvY Gru,
guru dIpk, iqh loie.. 137
gurdyv qIrQu aMimRqu
srovru gur igafnu mjnu apMRprf.. 250
agoN asIN pRmfqmf dy kuJ nfvF bfry ivcfr
kr rhy hF. asl qq sfr qF ieh hY Auh anfmI hY, qF Aus df nfm ikvyN rwiKaf jf
skdf hY? isRstI bxI nUM arbF sfl gujr cuwky hn, rwb jI Aus qoN BI pihlF dy
hn. iPr mnuwK dI kI pfieaf hY ik Aus df nfm krx kry. asl ivc Ausdf koeI nfm
nhIN hY. jo nfm asIN rwKy hoey hn, Auh jF qy ivÈyÈxI hn, jF ikrqm hn. Bfv
pRmfqmf dy guxF aqy kMmF qy aDfrq nfm hn. iesfeI, muslmfnF afpxy qrIky,
XhUdI, pfrsI buwD jYn ihMdU iswK, sfiraF vloN, afpxI iewCf muqfbk, nfmkrx
kIqf igaf hY. siqgurU arjx sfihb rwb dy, ihMdU muslmfnF vfly anykF nfl
ilKky, aMq ivc PYslf suxf idMdy hn ik Ausdf koeI nfm nhIN hY. bs Auh scfeI
df mujwsmf hY, sq hY, sq nfm hY. vfk hn-
acuq pfrbRhm prmys
aMqjfmI.. mDusUdn dfmod suafmI..
irKI kys govrDn DfrI murlI
mnohr hir rMgf.. [[[[[[[[[[[[[
ikrqm nfm kQy qyyry
ijhbf.. siqnfmu qyrf prf pUrblf..
khu nfnk Bgq pey srxfeI
dyhu drsu min rMgu lgf.. 1083