dUjy pfsy zyrydfrF vloN �kflf aPLgfnF� df ivroD hI nhIN sgoN
smuWcI sBf df ivroD jfpdf hY ikAuNik smuWcI sBf ieWk hI soc nUM lY ky aWgy vWD
rhI hY. hr vfr zyrydfr asiBak qrIky apxf ky, qKqIaF qy asiBak BfsLf ivWc nfhry
ilKky gurduvfrf sfihb dy cfr-cuPyry asiBak gflHF kWZdy hoey aqy Zol ZmWikaF nfl
cIkF mfrdy ardfs krky cly jFdy hn. ieh qkrIbn Auh lok hn ijnHF ny sR[ kflf
aPLgfnF dI koeI ikqfb pVHI hI nhIN pr jdoN vI koeI AunHF dI ikqfb pVH lYNdf hY
qF ivroDqf krnI qF ieWk pfsy Auh ivroDIaF ivWc KVHnF vI psMd nhIN krdf. ijs df
sbUq ies vfr mujfrfkfrIaF ivWc iksy vI gurduvfrf sfihb dI kmytI df nf sLml hoxf
hY. kuJ ku gurduvfrf kmytIaF ivWc vVy hoey zyrydfr afpo afpxy zyry pRRqI afpxI
pRqIbWDqf pRgtfAuNx leI injI pWDr qy ivroDqf krky smuWcI kmytI df nF vrqn dI
koisLsL krdy hn. kuJ nOjvfnF nUM, jo idloN qF sfP hn pr AunHF dy mnF aMdr
zyrydfrF nUM hI isWK smJx df BulyKf Gr cukf hox kfrn, igafn ivhUxy hoky aMnI
sLrDf df pWlf Gut ky PVn dI pRivrqI kfrn kflf aPgfnf dIaF ikqfbF nF pVHn dI soc
hI, sWc smJx ivWc aiVkf bxI bYTI hY. sYLqfn zyrydfr jfxdf hY ik ijAuN-2 isWK
gurmiq igafn dy nyVy huMdy jfxgy iqvyN-2 Aus dy PYlfey bRfhmxvfdI krmkFzF qy aMD
ivsLvfsF qoN dUr hUMdy jfxgy pr ieMzIaf aqy amrIkf ivWc sR: kflf aPgfnF dIaF
pusqkF dI DVf-DV ivkrI ies gWl df sbUq hY ik aWj sMsfr aMdr sWc jfnx dI ieCf
dubfrf jnm lYNdI njLr af rhI hY.
AuDr sR[ gurqyj isMG dI agvfeI ivWc 300 skflrF df sR[ gurbKsL
isMG dy hWk ivWc akfl qKLq jfxf, dunIaF Br dy imsLnrI kfljF, pMQk sMsQfvF aqy
adfiraF df sWc nfl KVnf akfl qKLq dI ivroDqf nhIN sgoN akfl qKLq dI durvrqoN kr
rhy lokF nUM cYiljL hY. akfl qKq nfl sbMDq iDrF nUM hmysLF hI bynqIaF hUMdIaF af
rhIaF hn ik ivsLv isWK sMmyln jF srbWq Kflsf rfhIN smUMh sMsfr ivWc ivcr rhIaF
pMQk jQybMdIaF dy numfieidaF nUM bulf ky akfl qKLq dy jQydfr, Aus dI cox pRnflI,
kfrj Kyqr aqy kfrj ivDI nUM inXmbWD kIqf jfvy pRMqU hr pfisEN inrfsLf imlx kfrx
sR[ gurqyj isMG (afeI[ey[aYWs) aqy AunHF dy sfQIaF, mnuWKI aiDkfr sMgTn, adfrf
spoksmYn, DrmI POjI aYsLosLIeysLn, Kflsf pMcfieq, dl Kflsf aqy smUMh imsLnrI
kfljF ny cMzIgVH ivWc ivsLv qoN 5000 buWDIjIvIaF dy sWdy sMmyln dOrfn Auprokq
smWisafvF dy hWl lWBx dI vcnbWDqf pRgtfeI hY.
ijQy jQydfrF ny sLomxI kmytI nUM bynqI kIqI hY ik pRo[ sfihb
qoN "nYsLnl pRo[ afP isWKiejLm" dI AupfDI vfips leI jfvy EQy smUMh buWDIjIvI vrg
df kihxf hY ik sR[ gurqyj isMG dI sMsfr pWDr qy ho rhI iejLq sLRomxI kmytI dI
AupfDI nfl nhIN sgoN sWc df sfQ dyx krky hY. iksy dy QuWk ky cWtx nfl koeI Prk
nhIN pvygf ijvyN sR[ kflf aPgfnF nUM Cykx nfl AunHF dI iejLq GtI nhIN sgoN vDI
hY. AunHF dI hoeI crcf kfrn AunHF dIaF pusqkF jgq pRisWD ho geIaF hn. ijvyN Bgq
isMG df asYNblI ivWc bMb suWtx df kfrn iksy nUM mfrnF nhIN sgoN dunIaF df iDafn
iKWc ky afpxI avfjL AunHF qWk phucfAuNxf sI . iesy qrHF sR[ kflf aPgfnF df Cykxf
suWqy isWK jgq ivWc bhuq vWzI avfjL Br irhf hY.
zyrydfrF vloN sR[ kflf aPgfnf df ivroD krnf qF kudrqI sI pr kuJ
aijhy lok jo afpxy afp nUM zyrydfr vI nhIN aKvfAuNxf cfhuMdy pr akfl qKq dy
jQydfr aqy mrXfdf nUM vI nhIN mMndy sgoN kyvl kflf aPgfnF nUM Cykx vfly hukmnfmy
kfrn akfl qKq dI rWt lgf rhy hn. aijhy lokF dI ivroDqf df kfrn sR[ kflf aPgfnF
vloN zyiraF dy muKIaF dI gurbfxI dI arQfvlI nUM isWDf cYilMjL krnf hY. sR[ kflf
aPgfnF afKdy hn ik ieh lok gurU gRMQ dy GWto-GWt pMj sLbdF dI shfieqf nfl myry
ivcfrF nUM glq sfbq kr dyx qF mYN kOm qoN muafPI mMg ky afpxIaF ikqfbF Kud vfips
lY lvFgf. iknI vDIaf gWl hY, pr ieh lok qF gurmiq igafn dy nyVy vI nhIN jfxf
cfhuMdy sgoN pVH-2 gWzF lWdxIaF cfhuMdy hn aqy inrfsL ho ky sR[ kflf aPgfnF nUM
hMkfrI dsdy hn. asl ivWc sR kflf aPgfnF nUM Cykx ivWc jQydfrF nfloN AunHF dy
zyrydfr dosqF df hWQ ijafdf hY jo afpxI phuMc rfhI sLRomxI kmytI dI Drm pRcfr
kmytI ivWc vV cuWky hn. ienHF lokF ny dysL ivdysL coN afpxy hI qrHF dy zyrydfrF
qoN PYksF mMgvf ky ieh Brm pfieaf hY ik sMgqF ies qrHF cfhuMdIaF hn jo ik hux
sfbq vI ho cuWkf hY ik aijhf cfhuMx vflIaF sMgqF zyrydfrF aqy sfDF dy cftVy hI
sn.
ieWk pfsy asIN bVy mfx nfl kihMdy hF ik sfzf Drm srbq df Blf
mMgx vflf, ivigaFn dI ksvWtI qy pUrf Auqrn vflf, igafn gostIaF qy aDfrq smuWcy
sMsfr apxfAuNx ihq nvIn Drm hY. dUjy pfsy jy koeI gurmiq igafn dI vIcfr kOm nfl
krnI locdf hY Aus AuWqy Drm dy TykydfrF vloN pMzqAU zyrfvfd dy Pqvy jfrI kIqy
jFdy hn qFik aMnI sLrDf Blsyty ivWc smuWcI kOm nUM gurmiq igafn qoN sWKxI rWK ky
krmkFzF ivWc Psf ky afpxy AulU isWDy kIqy jf skx. so aKIr ivWc isMG sBf
ieMtRnYsLnl qoN smfj ivWc PYlIaF ibprI rIqF qoN hoV ky sWc dy mfrg vWl qurn dI
syD dI qvWkoN kIqI jf skdI.
zf[ gurmIq isMG �brsfl� snhojy
(kYlyPornIaF)
awj afKF mwKx�fh nUM, muV koTy cVH ky bol.
iPr afpxI buwD ivvyk nfl, swc luikaf af ky tol.
jdoN �ihr bkfly swc nUM, ilaf JUT sI Gyrf pf.
sB Cwz sI gwdIaF dOV gey, qyrI pfrKU buDI qoN Gbrf.
awj muV ky dubfrf kr rhy, bx zyrydfr klol.
bfby idwqf jo hokf swc df, ienHF JUT nfl ilaf Cupf.
gwlF nfl vfirs sdFvdy, nfhIN ivrsy dI koeI pRvfh.
AuWz jfvx aMD iv�vf� vy, sux igafn qrk df Zol.
vIhF bfhIaF jd sI KdyiVaf, hux pujy hjfrIN af.
gurU Gr dy ivruwD krmkFzIaF, leIaF sMpRdfvF vDfa.
awj gurU sfihbF dI iswiKaf, sfDF sMqF idwqI rol.
qUM qF igaf sI dyx dsvMD nUM, ienHF suwKxf leI bxfa.
GVH-GVH krfmfqI sfKIaF, idwqf swc df sMdy� juTlfa.
lf ksOtI �gurU gRMQ dI� iswKf kr vy awj pVcol.
ijnHF bMdy nUM nhIN jfixaF, dfvy rwb dy krn hjfr.
Auh bRhm igafnI aKvFvdy, sMq bfby jQydfr.
awj iswK ivcfrf ho irhf hY, mMJDfr `c zfvF-zol.
swc �ihr ipafly pINvdf, ikqy PFsI lYNdf cuMm.
dws ikMj khy glIlIE, nf GuMmdI Drq nF gol.
gur iswiKaf nhIN apxfvdy, sgoN pVH-pVH pFAuNdy Bog.
DrmI aKvfAux df ieMj hI, Brm pfldy log.
swcoN AuWpr swcf acfr hY, iswKf dws sMsfr KolH.
pfKMz kwZx leI jwg `coN, ijhVy swc dI lfAuNdy hyk.
bx Drm dy Tykydfr ieh, idMdy AuhnUM Cyk.
rihMdf jwg dy Aupr cwldf, swc JUT df Gol.
jQydfr
nF qIr qy nF BwQf. nF sMgq qy nF jwQf.
mF df bixaF jQydfr. akloN hIxf buwDoN Kuafr.
pfieaf akfl q�q qy Bfr. gwl gwl qy kry Kuafr.
afKy mYN sB df srdfr.
afE koeI akl dI gwl krIey. akfl q�q nUM suqMqr krIey.
aYsf lwBIey koeI srdfr. isr inv jfx nfl ipafr.
iswKI jIvn KflsfeI ivcfr. rl-iml lfhIey q�qoN Bfr.
buwDI sMig koeI ibiD bxfE. akfl q�q dI �fn bcfE.
guruU hir goibMd df q�q ipafrf. mIrI pIrI df shfrf.
Xog suriq nfl iDafn lgfE. akfl q�q dI �fn bcfE.
nF koeI gwl nF koeI bfq. hukmnfmy dI kwZy sugfq.
icwty idn nUM afKy rfq. ijwqI bf�I krdf
mfq.